دوش آب سرد یا آب گرم

مزایای دوش آب سرد

فواید دوش آب سرد برای بدن بی‌شمار است؛ از چربی‌سوزی گرفته تا بهبود افسردگی، کمک به سلامت پوست و قسمت‌های مختلف بدن. بنابراین جایگزین کردن دوش آب سرد به‌جای دوش آب گر‌م، می‌تواند مزایا و فواید شگفت‌انگیزی برای بدن شما داشته باشد.

شاید از تصور دوش گرفتن با آب سرد، احساس خوبی نداشته باشید؛ به خصوص اگر جزو آن دسته از افرادی باشید که برای حمام رفتن مقاوت می‌کنند و دیگران آنها را به زور زیر دوش آب می‌برند و آب سرد را باز می‌کنند. شاید تعجب کنید که همین آب سرد که ناخوشایند به‌نظر می‌رسد، برای سلامتی شما بسیار مفید است. این نوع دوش‌گرفتن را «دوش جیمز باند» یا «دوش اسکاتلندی» می‌نامند. کم‌کردن دمای آب بعد از شستن بدن و دوش آب سرد، فواید زیادی برای پوست و بدن دارد که در ادامه چند مورد از آن را عنوان می‌کنیم.

۱. افزایش هوشیاری

دوش آب سرد در صبح‌ و احساس سرمای آب روی بدن در زیر دوش، شاید بیش از اینکه تسکین‌دهنده باشد، ترسناک به‌نظر برسد. بااین‌حال، تنفس عمیق، در پاسخ به شوک وارد شده به بدن و برای کمک به گرم نگه‌داشتن بدن، باعث می‌شود که دریافت اکسیژن کلی بدن، افزایش پیدا کند. به این ترتیب، ضربان قلب نیز افزایش می‌یابد و خون زیادی در سراسر بدن جریان می‌یابد. این کار، انرژی لازم برای روز را تأمین می‌کند.

«کاترین هپبورن»، بازیگر هالیوود، یکی از طرفداران دوش آب سرد بود. به گزارش نیویورک تایمز، او بعد از توصیه‌ی دکتر «توماس نوروال هپبورن»، اورولوژیست و پیشرو در بهداشت عمومی، دوش‌گرفتن روزانه با آب سرد را آغاز کرد. این بازیگر در دوران کودکی و همه‌ی سال‌های بعدی زندگی، دوش آب سرد را رها نکرد و دیگران را نیز به این کار توصیه می‌کرد و همواره سطح انرژی بالایی داشت.

۲. بهبود وضعیت پوست و مو

وقتی صحبت از پوست و مو باشد، یکی از طبیعی‌ترین روش‌ها برای حفظ ظاهر آنها، دوش آب سرد است. آب داغ، پوست را خشک می‌کند، بنابراین برای بستن منافذ پوست، بهتر است دوش آب سرد را جایگزین کنید. این کار، از مسدودشدن منافذ پوست جلوگیری می‌کند. آب سرد با بستن منافذ پوست صورت و پوست سر، راه را بر آلودگی‌ها می‌بندد.

«جسیکا کرانت»، متخصص پوست، به «هافینگتون پست» اعلام کرده است: «دوش آب سرد یا حمام‌کردن با آب ولرم، به سلامت پوست کمک می‌کند و مانع ازدست‌رفتن چربی پوست می‌شود. به خاطر داشته باشید که آب سرد، به‌طور موقتی پوست را سفت می‌کند؛ چون باعث انقباض جریان خون می‌شود ولی باعث ازبین‌رفتن منافذ باز پوست به‌طور دائمی نمی‌شود».

از مزایا و فواید دوش آب سرد برای مو می‌توان به توانایی درخشان‌تر و قوی‌ترکردن و البته سالم نگه‌داشتن مو با مسطح‌کردن فولیکول‌های مو اشاره کرد. همچنین، آب سرد باعث می‌شود که توانایی مو برای محکم نگه‌داشتن پوست سر، افزایش پیدا کند.

۳. بهبود سیستم ایمنی و گردش خون

به گفته‌ی دکتر «ژوزف مرکولا»، متخصص سلامت طبیعی، دوش آب سرد با تحریک خون برای احاطه‌کردن ارگان‌ها، باعث بهبود گردش خون می‌شود. این عملکرد با بسیاری از بیماری های قلبی و پوستی مبارزه می‌کند. زمانی که آب سرد با پوست بدن تماس پیدا می‌کند، گردش خون را بهبود می‌بخشد که باعث می‌شود سرخرگ‌ها بتوانند به شیوه‌ی مؤثرتری خون را پمپاژ کنند؛ در نتیجه سلامت قلب افزایش پیدا می‌کند. همچنین دوش آب سرد می‌تواند باعث کاهش فشار خون شود، سرخرگ‌های بسته را باز کند و عملکرد سیستم ایمنی بدن را بهبود ببخشد.

۴. تحریک کاهش وزن

آب سرد به شیوه‌ای غیرقابل‌ انتظار به کاهش وزن کمک می‌کند. بدن انسان دو نوع بافت چربی دارد؛ چربی سفید و چربی قهوه‌ای. چربی سفید، زمانی در بدن انباشته می‌شود که بیش از نیاز بدن کالری مصرف کنیم و این کالری را برای دریافت انرژی، نسوزانیم. این چربی در پهلو، کمر، گردن و ران‌ها انباشته می‌شود و دقیقا همان چربی‌ای است که همیشه می‌خواهیم آن را حذف کنیم.

به نقل از مرکز دیابت Joslin که وابسته به مدرسه پزشکی هاروارد است، چربی قهوه‌ای، چربی مفیدی است که حرارت لازم برای گرم نگه‌داشتن بدن را تأمین می‌کند و زمانی فعال می‌شود که درمعرض سرما قرار بگیرد. بنابراین از دیگر فواید دوش آب سرد این است که باعث فعال‌شدن چربی قهوه‌ای بدن می‌شود.

یک تحقیق انجام گرفته در سال ۲۰۰۹ نشان داده است که قرارگرفتن در معرض سرما در ۲۴ شرکت‌کننده‌ی این تحقیق، چربی‌های قهوه‌ای را ۱۵ برابر فعال‌تر می‌کند. به این معنا که اگر فردی دوش آب سرد را به‌طور منظم در برنامه‌ی روزانه داشته باشد، در طول سال می‌تواند ۴ کیلوگرم وزن خود را از دست بدهد.

۵. کاهش درد عضلانی و سرعت‌بخشیدن به بازیابی عضلات

همه‌ی ما دیده‌ایم که قهرمانان ورزشی بعد از تمرین برای کاهش دردهای عضلانی، حمام یخ می‌گیرند، ولی یک دوش کوتاه با آب سرد بعد از یک ورزش هوازی در باشگاه، می‌تواند بسیار مؤثر باشد، به‌خصوص برای بهبود درد‌های عضلانی که بعد از تمرین به سراغ ورزشکار می‌روند.

یک تحقیق در سال ۲۰۰۹ طی ۱۷ تست مختلف روی بیش از ۳۶۰ نفر انجام شد که این افراد بعد از تمرین‌های مداوم، دوچرخه‌سواری یا دویدن، یا استراحت کرده بودند یا دوش آب سرد گرفته بودند. نتایج تحقیقات، نشان داد که حمام آب سرد با دمای ۱۰ تا ۱۵ درجه سانتیگراد برای بهبود دردهای عضلانی در فاصله‌ی یک تا چهار روز از تمرین، بسیار مؤثر بود. البته، بعضی از این تحقیقات در دمای پایین‌تر نیز انجام گرفته است.

۶. بهبود استرس

پریدن در آب سرد یا بلافاصله زیر دوش آب سرد رفتن، بدون اینکه کم‌کم بدن‌تان را با دمای آب وفق دهید، می‌تواند تحمل شما را در برابر شوک، استرس و حتی بیماری‌ها افزایش دهد. یک تحقیق در سال ۱۹۹۴ نشان داد که در جریان تماس با آب سرد یا بعد از آن، کاهش قابل توجهی در سطح اسید اوریک مشاهده شد. همچنین، افزایش قابل توجهی در «گلوتاتیون» (gluthathione) مشاهده شد. «گلوتاتیون»، آنتی‌اکسیدانی است که همه‌ی آنتی اکسیدان ها را فعال نگه می‌دارد و آنها را وادار می‌کند تا در بهترین حالت خود عمل کنند. مشارکت‌کنندگان در این تحقیق ۱۰ نفر از افراد سالم بودند که به‌طور مرتب در زمستان دوش آب سرد می‌گرفتند، خود را با استرس اکسیداتیو تکرار شونده، وفق دادند.

۷. بهبود افسردگی

نتایج تحقیقات نشان داده است که دوش آب سرد به دلیل وجود تأثیر قوی دریافت‌کننده‌های سرما در پوست، علائم افسردگی را بهبود می‌بخشد. این دریافت‌کننده‌های سرما، مقدار قابل توجهی محرک‌های الکتریکی از انتهای رشته‌های عصبی محیطی به مغز می‌فرستند. به‌این ترتیب، این فرایند باعث ایجاد تأثیرات ضدافسردگی و موجب بهبود اوضاع روحی می‌شود.

یک تحقیق در سال ۲۰۰۸ نشان داد که آب‌درمانی با آب سرد، تأثیرات ضددرد دارد و هیچ نوع عوارض جانبی قابل توجهی نشان نداده است و هیچ وابستگی ایجاد نمی‌کند. این شیوه‌ی درمانی شامل دوش‌های ۲ تا ۳ دقیقه‌ای با آب سرد ۳ درجه سلسیوس یا ۳۸ درجه فارنهایت بعد از ۵ دقیقه دوش برای هماهنگی با آب سرد برای کاهش شوک بود.

معایب دوش آب سرد

درست است که دوش آب سرد دارای مزایای زیادی هستند، اما برای همه مناسب نیستند. چرا این نوع دوش آب سرد ممکن است اولویت برخی افراد نباشد.

1. دوش آب سرد برای افراد مبتلا به بیماری مناسب نیست

در حالی که شوک با آب سرد باعث بهبود سلامتی در بدن می شود، سردی ممکن است در افرادی که بیمار هستند، تاثیر متقابل داشته باشد. افراد مبتلا به بیماری های جزئی یا بسیار متوسط ​​بایدحمام داغ داشته باشند زیرا گرما ویژگی های جوان سازی را فراهم می کند و به بدن کمک می کند تا بیماری را بهبود بخشد.

2. دوش آب سرد ممکن است اثر طولانی مدت بر کاهش وزن داشته باشد

مزیت سوزاندن چربی با دوش آب سرد ممکن است به خوبی در کوتاه مدت عمل کند اما تأثیرات طولانی مدت آن بسیار زیاد نیست. در حالیکه سوزاندن چربی باعث کاهش وزن در بعضی افراد می شود، این امر دقیقا ممکن است برای دیگران صدق نکند.

3. بعضی افراد ممکن است رژیم تجدید پذیر “سرد و گرم” را برای بهبود عملی کنند

حمام آب سرد برای همه خوب نیست. در حالی که بعضی از افراد به خواص آرام بخش حمام آب سرد ایمان دارند، بعضی دیگر ترجیح می دهند که گرما را برای بهبود درد عضلانی، مثل بطری آب گرم یا پتو گرما استفاده می کنند.

4. مشکل در زمستان

همانطور که گفته شد گرفتن دوش آب سرد برای هر کسی و هر فصلی مثل زمستان مناسب نیست.

5. افراد مبتلا به مشکلات قلبی یا تیروئید

افرادی که از مشکلات قلبی دارند، به دلایل آشکار، دلسرد می شوند. ممکن است شوک به بدن بدهد که می تواند باعث نارسایی قلبی شود.

6. دوش آب سرد شب ها خوب نیست

اگر در حال تلاش برای خوابیدن هستید بهتر است با آب گرم دوش بگیرید. اگر می خواهید آرامش بخشی بیشتر داشته باشید، 20 دقیقه روزانه ورزش کنید و با آب گرم دوش بگیرید.

7. اجتناب از دوش های سرد ناگهانی

به عنوان مثال، ایده خوبی نیست که خودتان را در حمام های آب سرد غوطه ور کنید، زیرا باعث ایجاد استرس شدید در بدن می شود و می تواند ضربان قلب را بر هم بریزد.

8. دوش آب سرد ممکن است باعث سکته شود

گرفتن دوش سرد، برای کسی که سکته کرده خطر بزرگی دارد، این به دلیل عدم تعادل در تغییرات دما هنگامی که کسی وارد آب سرد می شود است.

مزایای دوش آب گرم

این روزها به دلیل مشغله‌های زیاد، حمام کردن به شکل سنتی تقریبا کم رنگ شده است و اغلب افراد به دوش سریع شبانه اکتفا می‌کنند؛ اما باید بگوییم که حمام کردن‌های طولانی‌تر و با آب گرم مانند آنچه سابق بر این بیشتر مورد استفاده بود.

1. روحیه‌تان را بهتر می‌کند

یک حمام آب گرم می‌تواند احساس افسردگی و بدبینی را از شما دور کند و به شما این امکان را می‌دهد تا ترکیبی از تنهایی و سکوت و راحتی را احساس کنید. به طور کلی حمام کردن با تقویت حس راحتی و آرامش به ذهن اجازه می‌دهد نوعی امنیت را تجربه کرده و در نتیجه بدن هم آرام شود.

2. کمکتان می‌کند بهتر بخوابید

برای خیلی از افراد سخت است که بتوانند ۸ ساعت خواب باکیفیت شبانه داشته باشند. یکی از تئوری‌ها ادعا می‌کند پایین بودن دمای بدن کمک می‌کند بهتر به خواب بروید و به همین دلیل دانشمندان توصیه می‌کنند دمای اتاق خواب را پایین نگه دارید. اما یک حمام گرم قبل از خواب هم همین نتیجه را دارد. در شب، دمای بدن ما به طور طبیعی افت می‌کند و سیگنال تولید ملاتونین را می‌فرستد. حمام آب گرم، دمای بدن را بالا می‌برد و آن را تشویق می‌کند تا زودتر خودش را خنک کند، بنابراین تولید ملاتونین را بیشتر می‌کند و شما برای خواب بهتر آماده می‌شوید.

3. درد عضله را تسکین می‌دهد

گرما موجب گردش خون بهتر می‌شود و می‌تواند عضلات گرفته شده را شل کند. افزودن نمک اپسوم به وان آب گرم نیز می‌تواند از التهاب مفاصل ناشی از آرتروز یا سایر بیماری‌های عضلانی کم کند. همچنین خاصیت ضدالتهابی حمام نمک، تأثیر مثبت برای آن‌هایی دارد که از بیماری‌های متابولیکی چون دیابت نوع دوم رنج می‌برند.

4. به سلامت قلب کمک می‌کند

حمام آب گرم به طور منظم کمک می‌کند تا از فشارخونتان کم شود. این مزیت قابل توجهی است زیرا کاهش فشارخون برای پیشگیری از مشکلات جدی قلب مانند حمله‌ی قلبی مفید است. با استفاده از گرما برای جریان بهتر خون در بدن، مانند این است که به بدنتان تمرین ملایمی بدهید.

5. کالری می‌سوزاند

درست است که در حمام تمرین هوازی انجام نمی‌دهید و فعالیت خاصی ندارید اما عرق کردن در حمام گرم می‌تواند به اندازه‌ی دویدن، کالری سوزی داشته باشد.

6. می‌تواند علائم سرماخوردگی و آنفلوانزا را تسکین بدهد

بخار حمام آب گرم برای کاهش درد سینوس‌ها، گرفتگی بینی و سرفه‌های شدید عالی است. گرفتگی بینی به دلیل التهاب در راه‌های هوایی بینی ایجاد می‌شوند و بخار باعث می‌شود رگ‌های خونی صورت و بینی حرکت کنند، از این رو ترشحات بینی، شل و رقیق می‌شوند. حمام آب گرم کمک می‌کند سیستم ایمنی بدنتان با ویروس‌ها بهتر مبارزه کند.

7. از حساسیت پوست کم می‌کند

آب خیلی گرم می‌تواند پوست را حساس‌تر کند اما وان آب گرم همراه با عصاره‌هایی چون روغن نارگیل، روغن زیتون یا عصاره‌ی اسطوخودوس و همچنین جو دوسر می‌توانند به پوست آب‌رسانی کرده و خشکی و حساسیت پوست را التیام بدهند.

چند نکته
دمای آب نباید خیلی بیشتر از دمای بدنتان باشد. شاید حمام خیلی گرم، حس بهتری به شما بدهد اما حمامی که دمای آب آن خیلی گرم نباشد برای پوست و سیستم ایمنی‌تان بهتر است.
اگر از وان استفاده می‌کنید، صورت خود را بیرون از آب نگه دارید تا دمای بدنتان خیلی بالا نرود. 10 تا 15 دقیقه در آب غوطه‌ور باشید، نفس عمیق بکشید و بدنتان را شل کنید و لذت ببرید!

معایب دوش آب گرم

شستن موها با آب داغ، نه‌تنها باعث می‌شود چربی‌های محافظ موها از بین بروند، بلکه پوست سر را در شرایطی قرار می‌دهد که چربی بیشتری تولید کند.

موارد زیادی در زندگی هر کدام از ما انسان‌ها وجود دارند که می‌توانند روی استحکام تارهای مو تاثیر منفی بگذارند؛ از چیزهایی که می‌خوریم تا نحوه آرایش کردن و حالت دادن به موها. خوشبختانه برای داشتن موهای ضخیم لازم نیست که کارهای عجیب‌وغریبی کنید، فقط کافی است تا چند تغییر کوچک در سبک زندگی‌تان ایجاد کنید و از بعضی ترفندها استفاده کنید.

دوش گرفتن با آب داغ باعث می‌شود که هیدراسیون موها از حالت تعادل خارج شود و همین اتفاق موها را خشک و شکننده می‌کند. وقتی که موها شکننده و خشک شوند، بیشتر احتمال دارد که با هر ضربه ناگهانی و محکمی بشکنند و بریزند.

شستن موها با آب داغ، نه‌تنها باعث می‌شود چربی‌های محافظ موها از بین بروند، بلکه پوست سر را در شرایطی قرار می‌دهد که چربی بیشتری تولید کند. همین وضعیت است که می‌تواند به ریشه موها آسیب برساند و در نهایت ریزش موها را بیشتر و بیشتر کند. به همین دلیل همیشه درجه حرارت آب را در حد متعادل نگه دارید و زمانی که می‌خواهید موها را آب‌کشی کنید، تا جایی که ممکن است حرارت آب را پایین بیاورید.

موهای انسان‌ها هیچ وقت شکننده‌تر از آن موقعی نیستند که با H۲O اشباع شده‌اند و کوتیکول محافظت‌کننده از موها در پایین‌ترین سطح اثرگذاری خود قرار دارد. ضمن این‌که شانه کردن یا بُرِس کشیدن روی موها در حمام، خشک کردن موهای خیس با حوله زبر و با شدت زیاد، از کارهای اشتباهی هستند که به موها آسیب می‌رسانند. در واقع، باید برای شانه کردن موها صبر کنید تا حدود زیادی خشک شوند و برای خشک کردن موها از حوله نرم استفاده کنید و به‌آرامی روی موها بکشید.

دوش آب سرد یا دوش آب گرم؛ کدام بهتر است؟

این فقط شما نیستید که صبح‌ها هوس دوش آب گرم می‌کنید؛ بیشتر مردم دوش حمام را در بالاترین حد خود قرار می‌دهند تا بتوانند آب گرم را در همه نقاط بدنشان حس کنند؛ اما آیا می‌دانستید دوش آب سرد را نیز باید در برنامه‌‌ روزانه‌‌ خود قرار دهید؟ دوش آب گرم و سرد هرکدام ویژگی‌ها و فوایدی دارند. در این مقاله می‌خواهیم ببینیم کدام‌یک بهتر است: دوش آب سرد یا دوش آب گرم. با ما همراه باشید.

شاید صبح‌ها هنگام بیدار شدن از خواب، هیچ تمایلی به حمام با دوش آب سرد نداشته باشید؛ اما اگر یک بار آن را امتحان کنید، شاید تجربه حس بعد از آن را دوست داشته باشید.

اگر بدون توجه به حس‌مان درباره دوش آب سرد یا دوش آب گرم صرفا به پژوهش‌‌ها نگاه کنیم، متوجه می‌شویم که هرکدام از آنها فوایدی برای سلامتی دارند که بهتر است از آنها آگاه باشیم.

در فصل سرد به خصوص زمستان دوش گرفتن‌ با  آب داغ بسیار لذت بخش است اما خطراتی را به همراه دارد.  این نوع استحمام باعث از بین رفتن چربی طبیعی پوست و لیپید‌ها می‌شود. لیپید‌ها آب را به دام می‌اندازند و باعث می‌شوند پوست مرطوب بماند، پس تعجبی ندارد که با حمام‌ آب داغ و طولانی پوست به سمت خشک شدن بیشتر پیش برود.

دوش گرفتن با آب داغ باعث می‌شود که هیدراسیون مو‌ها از حالت تعادل خارج شود و همین اتفاق مو‌ها را خشک و شکننده می‌کند. وقتی که مو‌ها شکننده و خشک شوند و شروع به ریزش کنند.

شاید دوش آب سرد کمی سخت باشد و بسیاری از افراد نه تنها تحمل آن را نداشته باشند،  بلکه از این کار به شدت دوری کنند. همه‌ی افراد یک دوش آب گرم لذت بخش و بی دردسر را به دوش آب سردی آزار دهنده ترجیح خواهند داد. اما تحقیقات  نشان داده است که دوش آب سرد فواید فراوانی مانند: کاهش وزن، سلامت پوست و کمک به بهبود شرایط موها دارد. مشخص شده که دوش آب گرم علی رغم آرامش بخشی ظاهری بسیار بیشتر از آن چه که فکر می‌کنید به بدن شما آسیب خواهد رساند.

بر اساس تحقیقات انجام گرفته، دوش آب سرد می‌تواند سطح هورمون‌های آندروفین بتا و نورآدرنالین را در خون و مغز بالا برده و بدین ترتیب از به وجود آمدن حالت افسردگی در افراد جلوگیری کند. به همین خاطر روانشناسانبه بیماران دچار افسردگی توصیه می‌کنند که دوش آب سرد بگیرند.

حرارت آب باید قابل تحمل و به گونه‌ای باشد که موجب قرمزی پوست بدن نشود.  در هنگام استحمام و شستشو، حتما از آب ولرم تقریبا مشابه دمای بدن (حدود ۳۷ درجه سانتی‌گراد) استفاده کنید تا نه تنها از شر بسیاری از آلاینده‌های فرار در امان باشید، بلکه از فرسایش سریع پوست بدن یا پیری زودرس  نیز جلوگیری شود.

همچنین مدت زمان استحمام نیز نباید بیش از ۱۰ و یا حداکثر ۱۵ دقیقه باشد. حمام طولانی مدت به ویژه اگر با آب داغ صورت گیرد تندی ضربان قلب می‌شود.

 دو نوع چربی در بدن انسان وجود دارد که یکی از آن‌ها قهوه‌ای بوده و برای بدن بسیار مفید است، زیرا گرما تولید کرده و بدن شما را گرم نگه می‌دارد. وقتی که دوش آب سرد می‌گیرید این چربی‌ها فعالیت بیشتری پیدا خواهند کرد که کاهش چربی‌های مضر را در پی دارد. بر اساس مطالعات انجام گرفته در صورت استفاده مداوم از آب سرد برای دوش گرفتن سالانه مقداری از چربی‌های مضر بدن کاهش پیدا می کند.

دوش آب سرد موجب شده تا مو‌ها کمتر گره بخورند و به دلیل حفظ رطوبت بیشتر خشک و شکننده نشوند. علاوه بر این آب سرد در انقباض عروق خونی پوست نقش داشته و به طور موقت موجب بسته شدن منافذ پوست، کاهش قرمزی و تورم پوست به خصوص صورت و درخشش آن می‌شود.