نام علمی:
Mellissa officinalis
تیره:
Lamiaceae
گیاهشناسی
بادرنجبویه گیاهی علفی و چند ساله است. منشا اصلی این گیاه شرق مدیترانه و جنوب اروپا گزارش شده است.
روی ریزوم ها گره‌های خاصی وجود دارد. از این گره‌ها استلونها(ریشه رست) و سایر انشعاب‌های ریشه‌ای به رنگ قهوه‌ای روشن خارج می‌شود. ارتفاع گیاه متفاوت است و به شرایط اقلیمی محل رویش آن بستگی دارد و بین 50 تا 100 سانتی متر می‌باشد. ساقه مستقیم است ولی بندرت ممکن است به صورت خوابیده روی زمین قرار گیرد(ساقه گیاهان جوان معمولا” به صورت خوابیده رشد می‌کند). برگها پهن،تخم مرغی شکل به طول سه تا شش سانتی متر و به صورت متقابل روی ساقه قرار می‌گیرند. برگها به رنگ سبز تیره هستند، سطح آنها ناصاف و برجستگی‌های متعددی دارند. گل‌ها در قسمت فوقانی گیاه و در ناحیه زاویه برگها تشکیل می‌شوند. غنچه‌ها معمولا” زرد رنگ هستند که پس از باز شدن به گل‌های سفید یا بنفش تبدیل می‌شوند. میوه فندفه چهار قسمتی و طول آن 1 تا 5/1 میلی متر است. بذر تخم مرغی شکل و رنگ آن تیره و براق (معمولا” سیاه رنگ ) است. وزن هزار دانه 6/0 تا 7/0 گرم است.
پیکر رویشی گیاه بوی خاصی تقریبا” شبیه به لیمو دارد. اندام‌های هوایی گیاه به خصوص برگها محتوی اسانس هستند. مقدار اسانس در گونه‌های مختلف متفاوت و بین 2/0 تا 5/0 درصد است.
مهم‌ترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس را «سیترونلال» (20 تا 50درصد) تشکیل می‌دهد. از ترکیبات دیگر اسانس می‌توان از «سیترال»،«ژرانیول»،«لینالول» و «استات اوگنول» نام برد. اسانس به مقدار بسیار کم حاوی موادی نظیر «اسید رزماری» ، اسیدهای فنولیک یک کربنه و فلاونوئید است. بذرها سه الی چهار سال از قوه رویشی مناسبی برخوردارند.
رویش گیاه از طریق بذر به کندی انجام می‌گیرد. رویش گیاهان چند ساله در اوایل بهار پس از گرم شدن هوا آغاز می‌شود.
اندام‌های هوایی گیاه در زمستان بر اثر سرمازدگی خشک می‌شوند. در این حالت ریشه زنده است و از فعالیت خفیفی برخوردار است. گل‌ها اواسط تابستان(اواخر تیر-اوایل مرداد) ظاهر می‌شوند و نکتار زیادی نیز تولید می‌کنند. بوی معطر گل‌ها باعث جلب حشرات، به خصوص زنبورهای عسل می‌شود. تغذیه نکتار گل‌ها توسط زنبورها سبب افزایش تولید عسل آنها می‌شود.
میوه آن از اواسط تابستان (اواخر مرداد) به تدریج می‌رسد.س از رسیدن، دانه‌ها به اطراف پراکنده می‌شوند.
برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.
- ۰۰/۰۴/۱۲