نام علمی:
Cucumis metuliferus
تیره:
Cucurbitaceae
خربزه شاخ دار یا کیوانو یکی از گیاهان رونده و یک ساله از خانواده کدوئیان است. میوه این گیاه به دلیل شاخی شکل یا خار دار بودن به این نام، نام گذاری شده است. میوه های رسیده پوستی به رنگ نارنجی مایل به زرد و گوشتی به رنگ سبز، ژله ای شکل و ترش مزه دارند. بافت میوه این گیاه مشابه خیار می باشد.
خربزه شاخ دار یا شاخی شکل بومی آفریقا است و امروزه در کشور های دیگری نظیر کالیفرنیا، میسی سیپی، شیلی، استرالیا و نیوزیلند نیز کشت می شود.
این میوه ها از گذشته به عنوان منبع غذایی مردم آفریقا به شمار می آید و حاوی مواد مغذی بسیاری است.
گیاهشناسی
خربزه شاخ دار گیاهی یکساله و رونده بوده که دارای شاخه های بالارونده می باشد. بخش های رویشی گیاه زبر و دارای کرک های پراکنده می باشد. ساقه ها بیش از 3 متر طول داشته و از یک ساقه زیرزمینی چوبی خارج می شوند.
برگ ها پهن، تخم مرغی – قلبی شکل، به ابعاد 90 × 100 میلی متر، فاقد لوب یا پنجه ای شکل و دارای 3 تا 5 لوب هستند. رگبرگ های سطح زیرین برگ دارای تعداد زیادی کرک های زبر و حاشیه برگ دارای دندانه هایی کوچک می باشند. این برگ ها دارای دمبرگ هایی به طول بیش از 100 میلی متر هستند.
این گیاه یک پایه بوده و گل های نر و ماده به صورت جدا از هم و روی یک گیاه تشکیل می شوند. گل های نر به صورت منفرد، بدون دمگل یا دارای دمگل های کوتاه، به رنگ زرد روشن یا مایل به سبز بوده و جام گل در آنها حدود 5 تا 10 میلیمتر نیز طول دارد. گل های ماده به صورت منفرد و دارای دمگل های طویلی به طول 20 تا 60 میلی متر و دارای تخمدانی به طول 20 سانتیمتر هستند. این گل ها به رنگ سبز کمرنگ و دارای خار های گوشتی متعدد و کوچک به رنگ سبز تیره بوده و جام گل نیز در آنها به رنگ زرد و به طول 8 تا 15 میلی متر می باشد.
میوه ها بیضوی – استوانه ای، کمی سه گوش، به طول 60 تا 150 میلیمتر و عرض 30 تا 60 میلیمتر (میوه های رسیده)، در ابتدا به رنگ خاکستری مایل به سبز و در صورت رسیدن به رنگ زرد تا قرمز مایل به نارنجی، فاقد خطوط طولی هستند. این میوه ها دارای خارهای پراکنده و کمی زبر، گوشتی و به ابعاد 10 × 2-5 میلیمتر می باشند. هر میوه دارای تعداد زیادی بذر می باشد.
بذرها پهن، بیضی شکل و به طول 6 تا 9 میلی متر هستند که توسط بافتی ژله ای و به رنگ سبز روشن یا سبز زمردی احاطه شده اند.
برای خواندن ادامه مطلب کیوانو یا خربزه شاخدار (Kiwano) کلیک کنید.
- ۰۰/۰۵/۱۵