انواع روشهای خاک ورزی و اهداف آنها

​

 ​

بعضی از اهداف کلی خاک ورزی عبارتند از :

1.بهسازی ساختمان خاک

اصولاً ساختمان دانه دانه خاک که موجب نفوذ سریع آب و حفظ و نگهداری صحیح آن، افزایش گنجایش هوا و تسهیل تهویه خاک و تقلیل مقاومت آن در مقابل ریشه دوانی شود مورد نظر است. از طرف دیگر یک بستر مطلوب برای بذر معمولاً بر وجود ذرات کوچکتر و نرمتر خاک در مجاورت بذر ها دلالت می کند. اما باید توجه داشت که امکان بهسازی ساختمان خاک از طریق عملیات خاکورزی، تنها در شرایط کاملاً مطلوب رطوبت خاک انجام پذیر است.در غیر این صورت اثر خاک ورزی بر ساختمان خاک اغلب زیان آور خواهد بود تا سودمند. چنانچه در هنگام عملیات خاک ورزی، خاک بیش از حد رطوبت داشته باشد، خاک فشرده شده و در صورتی که خاک بیش از حد خشک باشد، خاک پودر می شود.

2. حفظ و نگهداری رطوبت

چنانچه خاک ورزی بر اساس روشهای تأیید شده حفاظت خاک انجام گیرد.، می تواند در کاهش آبدوی سطحی مؤثر واقع شود. بدین ترتیب عملیات خاک ورزی باعث بهتر شدن نفوذ آب در خاک می شود. و ممکن است میزان آب ذخیره شده در خاک را دو برابر نماید. سطح ناهموار به وجود آمده پس از خاکورزی می تواند از طریق کاهش آبدوی سطحی و به حداقل رساندن سله بستن سطح خاک موجب افزایش نفوذ آب در خاک گردد. همچنین با پوششی از بقایای گیاهی که سطح خاک را در مورد اصابت قطرات باران محافظت می کند می توان نتایج حاصله را افزایش داد.

3. تهویه خاک

جریان هوا معمولاً در خاک هاییی که دارای ساختمان خوب هستند رضایت بخش می باشد. خاک هایی که به شدت فشرده می باشد، با از دست دادن آب خود در فصل خشک ترک می خورند. این ترک های عمیق تنها تا اندازه ای باعث بهبود جریان هوا می گردند.

4.نفوذ پذیری خاک

استفاده از تراکتور های چرخ دار و ادوات سنگن در زراعت های آبی موجب فشرده شدن خاک گاهی اوقات تا عمق 50 سانتیمتری می شود و بدین ترتیب اثر بدی در نفوذ آب می گذارد.این موضوع همراه با تقلیل در رشد ریشه بوده و باعث کندی رشد گیاه می گردد. به منظور بهتر شدن نفوذ آب در خاک، لایه های فشرده شده باید از بین بروند. این کار با استفاده از وسایلی که لایه های فشرده شده را خرد می کنند حاصل می شود. معمولاً عمق 30 سانتیمتری کافی است اما چنانچه برداشت محصول در زمان مرطوب بودن خاک انجام گرفته باشد، این عملیات تا عمق 50 سانتیمتری یا بیشتر مورد لزوم است.

5. ریشه دوانی

خاک ورزی معمولاً بر روی یک دهم از خاکی که ریشه اکثر محصولات در آن گسترش پیدا می کند، مؤثر است. بنابراین تنها به میزان محدودی در نفوذ ریشه در خاک تأثیر می گذارد.حتی استفاده از زیرشکن (ساب سویلر) نیز به طور کامل نمی تواند در نفوذ بیشتر ریشه به اعماق تأثیر زیادی داشته باشد.تأمین مقدار زیادی از مواد غذایی و آب در لایه های زیرین خاک بیش از عملیات خاک ورزی باعث نفوذ ریشه به اعماق خاک خواهد شد مگر اینکه یک لایه سخت عمقی تشکیل شده باشد. بنابراین شکستن این لایه سخت به وسیله شخم زدن و استفاده از زیر شکن، معمولاً برای بهتر شدن نفوذ ریشه در خاک ضروری می باشد.

برای خواندن ادامه مطلب انواع روشهای خاک ورزی و اهداف آنها کلیک کنید.

​