نکات مهم درباره کشاورزی در زمین های شور

​

 ​

اصولا خاکهای شور به خاک هایی گفته می شود که غلظت املاح محلول در آن به قدری باشد که عملکرد را کاهش دهد مشروط به آن که سایر عوامل مانعی برای رشد محصول ایجاد نکنند. از این تعریف به خوبی استنباط می شود که شوری مفهومی وابسته به گیاه است. بنابراین در دنیای کشاورزی شوری در سیستم های مرکب از خاک آب و گیاه تعریف می شود. بدین ترتیب در شرایط مساوی خاکی با غلظت معینی از املاح محلول ممکن است برای یک گیاه شور و برای گیاه دیگر شور نباشد. در ادامه به بررسی راههایی برای کشاورزی در زمین های شور می پردازیم.

مواد محلول در خاکهای شور

محلول خاک های شور دارای مقدار زیادی املاح محلول است که کاتیون ها و آنیونهای غالب آن را تشکیل می دهد. رشد و نمو اندک گیاهان در خاکهای شور مربوط به بالا بودن فشار اسمزی ناشی از حضور یون های یاد شده بوده که نهایتا منجر به کاهش قابلیت استفاده آب موجود برای گیاه می گردد. همچنین سمیت مستقیم ناشی از حضور فراوان برخی از این یونها بر گیاه اثر منفی گذاشته و نیز فراوانی نسبی هر یک از آنها منجر به بهم خوردن تعادل موجود میان این عناصر در درون گیاه می گردد. کنش و واکنش حاصله به گونه ای رقم میخورند که سر انجامی جزء ایجاد محدودیت بر رشد گیاه نخواهد داشت.

نقش ایستابی خاک در رشد گیاه

در آن دسته از خاکهای شور که سطح ایستابی بالا است تهویه خاک در محدوده ریشه بخوبی انجام نمی شود و این خود باعث ایجاد محدودیت در جذب عناصر غذایی با افزایش شوری خاک فشار اسمزی افزایش یافته و گیاه برای جذب مقدار معینی آب باید انرژی حیاتی بیشتری صرف کند همان انرژی که گیاه برای فعالیت های متابولیکی خود و فرایندهای نظیر توسعه سلولی نیازمند آن است. چون گیاه کل انرژی حیاتی خود را نمی تواند فقط صرف غلبه بر فشار اسمزی خاک کند بناچار فقط بخشی از آب موجود در خاک را جذب می کند.

و با در اختیار داشتن بخشی دیگر انرژی حیاتی فعالیت های متابولیکی خود را سامان می دهد بدیهی است که در این شرایط رشد گیاه محدود می شود و نهایتا از مقدار محصول کاسته می شود. مهمترین واکنش گیاه به افزایش شوری خاک کاهش آهنگ رشد است . در خاکهای شورابتدا رشد رویشی گیاه وسپس توسعه برگها متاثر می شود. بدین ترتیب با افزایش شوری خاک و بالا رفتن فشار اسمزی هر چند که آب به مقدار کافی در محدوده ریشه قرارداشته باشد جذب آب توسط گیاه کاهش می یابد.

برای خواندن ادامه مطلب نکات مهم درباره کشاورزی در زمین های شور کلیک کنید.

​