کودک شما سالم است به خوبی تغذیه شده و پوشک تمیز پوشیده است با این حال او برای ساعت ها گریه می کند. تمام نوزادان گریه می کنند اما گریه نوزادان کولیکی بیشتر از حد معمول است. این می تواند واقعاً برای پدر و مادر خسته کننده باشد اما خبر خوب این است که کولیک نوزاد موقتی است و شما تنها این مشکل را ندارید.
برای کسانی که نوزاد کوچک دارند و یا به تازگی صاحب فرزند شده اند، بارها اتفاق افتاده است که نوزادشان بیقراری کند. اگر نوزادتان دائما در حال گریه است و شما هیچ علتی را برای آن پیدا نمی کنید، به احتمال زیاد نوزادتان به کولیک (colic) یا قولنج مبتلا شده است.
بیش از ۲۵ درصد از نوزادان تازه متولد شده دو هفته بعد از تولد تا حدود سه ماهگی دچار علائم کولیک میشوند. اگر کودک هر روز در زمان خاصی که معمولا عصر یا شب است، گریه میکند و البته این گریه‌ها ناگهانی و البته شدید و پر سر و صداست میتوان گفت نوزاد مبتلا به کولیک است.
بیشتر مادران جوان با شنیدن صدای گریه های نوزاد خود نگران میشوند و دست و پای خود را گم میکنند، اما طبق نظر متخصصین اطفال گریه نوزادان امری عادی است برای برقراری ارتباط با دنیای اطراف و برآوردن نیازهای روزانه و عادیشان. اما گاهی این گریه ها بیش از حد می شوند و با علایمی همراه میشوند که نشان از یک بیماری و یا مشکل خاص است.گریه زیاد به گریه‌ای گفته میشود که بین ۳ ساعت در روز تا ۳ روز در هفته باشد. که باید مورد توجه و درمان قرار بگیرد . در این میان یکی از عارضه های رایج بین نوزادان که سبب گریه طولانی مدت آنها میشود کولیک است
علائم کولیک روده
سر و صدا و گریه کردن برای نوزادان امری طبیعی است و کودک بهانه گیر الزاماً مبتلا به کولیک نیست. در سایر کودکان سالم و خوب تغذیه شده، نشانه های کولیک عبارتست از:
• دوره های قابل پیش بینی گریه. کودکی که کولیک دارد معمولاً در ساعات معینی در روز گریه می کنند که معمولاً در بعد از ظهر و غروب هاست. دوره های کولیک ممکن است از چند دقیقه تا حدود سه ساعت یا بیشتر به طول بیانجامد. کودک در دوره های درد کولیکی دچار حرکات روده ای و دفع گاز در اواخر دوره می شود.
• گریه شدید و تسکین ناپذیر. دردهای کولیکی شدید بوده و به نظر سخت می آید. ممکن است صورت کودک قرمز شود و آرام کردن وی اگر غیر ممکن نباشد، بسیار سخت است.• گریه هایی که بدون هیچ دلیل واضحی رخ می دهند. گریه کردن برای کودکان نرمال است. اما گریه کردن معمولاً به این معنی است که کودک به چیزی مثل غذا و یا تعویض پوشک نیاز دارد. گریه های مرتبط با دردهای کولیکی بدون هیچ دلیل مشخصی رخ می دهند.
• تغییر وضعیت. گرد کردن پاها رو به بالا، گره کردن مشت ها و سفت کردن عضلات شکم در دوره های کولیک شایع است.
کولیک بسیار شایع است. معمولاً چند هفته پس از تولد آغاز شده و تا 3 ماهگی بهبود می یابد. در سن 4 تا 5 ماهگی، اکثر کودکان مبتلا به کولیک بهتر می شوند.
علت این بیماری چیست؟
علت کولیک نامشخص است. محققین دریافته اند که برخی موارد از جمله آلرژی ها، عدم تحمل لاکتوز، تغییر باکتری های نرمال سیستم گوارشی، سیستم گوارشی نارس، والدین مضطرب و تفاوت در روند تغذیه یا آرام سازی کودک می تواند در ایجاد کولیک نقش داشته باشد. با این حال هنوز مشخص نیست که چرا برخی کودکان کولیک دارند و برخی ندارند.
برای ویزیت پزشک آماده باشید
دوره های گریه کودک خود را پیگیری نمایید. شامل زمان و چگونگی رخداد، مدت زمانی که گریه طول می کشد، و هر گونه مشاهده ای درخصوص رفتارهای کودک در قبل، حین و بعد گریه کردن.
• تمام اقداماتی که برای آرام کردن کودک انجام داده اید و نیز نتایج این اقدامات را یادداشت نمایید.
• رژیم کودک، برنامه تغذیه ای وی و کاهش یا افزایش وزن کودک را یادداشت کنید.
• تمام سؤالاتی که قرار است از متخصص اطفال بپرسید را یادداشت نمایید.
تهیه کردن لیست سؤالاتی را که می خواهید بپرسید به شما کمک می کند زمان بیشتری داشته باشد. برخی از سؤالات در مورد کولیک عبارتست از:
• آیا کودک من مبتلا به کولیک است و یا گریه های او دلیل دیگری دارد؟
• کولیک چه اثراتی بر رشد و تکامل کودک دارد؟
• آیا درمان مؤثری برای کولیک وجود دارد؟
• من و خانواده چگونه می توانیم بر این دوره های گریه غلبه کنیم؟
• آیا بروشور و یا برگه دیگری وجود دارد که با خود ببرم؟ کدام وب سایت ها را پیشنهاد می کنید؟
علاوه بر این سؤالات که پیش از جلسه ملاقات آماده کرده اید، سایر سؤالاتی که حین جلسه در ذهن شما ایجاد می شود را نیز بپرسید.
احتمالاً متخصص اطفال از شما چند سؤال می پرسد، از جمله:
• آیا می توانید دوره های معمول گریه کردن را توضیح دهید؟ چه زمانی رخ می دهد؟ چقدر طول می کشد؟ صدای گریه کودک شما چگونه است؟
• چه اقداماتی برای آرام کردن کودک انجام می دهید؟ نتیجه این اقدامات چگونه است؟
• آیا کودک با خوردن مشکل دارد؟
• چه چیزهایی به کودک خود می خورانید و چند وقت یکبار وی را تغذیه می کنید؟
• مدفوع کودک شما چگونه و چند وقت یکبار است؟
• آیا تا کنون کودک شما در زمان گریه دچار مشکلات تنفسی شده است؟
• چگونه با گریه های کودک مقابله می کنید؟ سایر اعضای خانواده چطور؟
چه زمانی به پزشک مراجعه شود
در هنگام گریه کردن، پوست یا لبهای کودک کبود شده باشد.
• نگران گریه های کودک خود هستید به ویژه اگر تغییری در خوراک، خواب و رفتار وی احساس می کنید.
رعایت اصول تغذیه ای برای مادران
اگر مادری هستید که فرزندتان را با شیر خودتان تغذیه میکند، بهتر است تا مدتی رژیم غذایی مخصوص مادران دارای فرزند کولیکی و روده های حساس را رعایت کنید و متجه تغییرات چشمگیر در کودک خود شوید. در وحله ی اول بهتر است سعی کنید مواد لبنی را برای چند روز قطع کنید. (تجربه ثابت کرده با قطع مصرف لبنیات درد نوزادان بهبود خواهد یافت) میتوانید به جای استفاده از شیر از ماست استفاده کنید.خوراکی های حساسیت زایی مانند،کلم، گل کلم، حبوبات، سیر، کافئین، تخم مرغ، تربچه، پیاز و همینطور ادویه‌جات و سایر مواد تحریک کننده برای چند روز اجتناب کنید. (اگر گریه کودک پس از ورود دوباره یک غذا مجددا شروع شود، خواهید دانست که این غذا مسئول ناراحتی کودک است.) آجیل ، بادام زمینی، مرکبات، شکلات، گوجه فرنگی، قهوه، غذاهای دریایی هم ممکن است برای نوزاد ایجاد حساسیت نماید.همچنین بهتر است از مصرف مواد غذایی حاوی گلوتن، گندم، برخی میوه های تابستانی و مواد نفاخ مانند حبوبات یا انواع کلم زیاده روی نکنید.
روش های درمان
درمان دارویی
کولیک معمولاً تا سه ماهگی خود به خود بهبود می یابد. متأسفانه، هیچ درمان تأیید شده ای که به تمام نوزادان کمک کند وجود ندارد. درمان هایی که مورد آزمایش قرار گرفته اند، عبارتند از:
• داروهای ضدنفخ. داروهای ضد نفخ، بدون نیاز به نسخه از جمله سیمتیکون احتمالاً اثر تسکینی زیادی بر علائم کودکان ندارد. این داروها بجز برای کودکانی که داروهای تیروئیدی مصرف می کنند، عموماً ایمن هستند.
• پروبیوتیک ها. پروبیوتیک ها موادی هستند که به حفظ تعادل طبیعی باکتری های مفید در دستگاه گوارش کمک می کنند. از آنجایی که کودکان دارای کولیک ممکن است عدم تعادل در باکتری های مفید داشته باشند، محققین سعی در جایگزینی برخی از این پروبیوتیک ها در مطالعات دارند. یکی از باکتری ها بنام لاکتوباسیلوس روتری به طور چشمگیری علائم کولیک را بهبود می بخشد اما نتایج مطالعات ضد و نقیض است. برخی مطالعات فواید و اثرات مثبتی نشان داده اند در حالیکه سایر مطالعات نتیجه ای نداشتند. بطور کلی شواهد کافی برای توصیه استفاده از پروبیوتیک ها برای درمان کولیک توسط متخصصین وجود ندارد.
پیش از خوراندن هر گونه دارو برای درمان کولیک با متخصص اطفال صحبت کنید.
تغییر تغذیه کودک
در هنگام شیر خوردن، کودک را تا حد ممکن صاف نگه دارید. گاهی شیردهی را متوقف کرده و آروغ کودک را بگیرید. گاهی تغذیه کوتاه تر و با دفعات بیشتر کمک کننده است. اگر به کودکتان شیر می دهید، بهتر است اجازه دهید ابتدا کودک از یک پستان تغذیه کرده و پس از خالی شدن آن، از پستان دیگر کودک را تغذیه نمایید. این امر سبب می شود کودک از شیر آخر غنی و پرچربی که بالقوه سبب سیری بیشتری نسبت به شیر ابتدایی آبکی و سبک تر در ابتدای شیردهی می گردد، تغذیه شود.
فرمولای نوزادتان را تغییر دهید. همانند شیر مادر، فرمولا نیز احتمالاً عاملی برای علائم کولیک نیست. اما تغییر فرمولا به نوع فرمولای نوزادی هیدرولیزات می تواند مؤثر واقع شود اگر کودک به شیر گاو آلرژی و یا عدم تحمل به شیر داشته باشد. پروتئین های شیر کامل در این فرمولاها تجزیه شده اند که هضم آنها را راحت تر می کند. اگر آلرژی یا عدم تحمل مسئول علائم کودک شود، دو روز بعد از تغییر فرمولا پاسخ کودک مشخص می شود. اگر بهبودی حاصل نشد، همان فرمولای اولیه را استفاده نمایید چون فرمولای هیدرولیزات گران تر از فرمولای استاندارد است.
تغییر شیشه. تنوع گسترده ای از شیشه و سرپستانک وجود دارد. سعی کنید از انواع مختلف شیشه و سرپستانک استفاده کنید تا بهترین نوع آن را برای کمک به تسکین علائم نوزاد بیابید. شیشه هایی که یکبار مصرف هستند و کیسه های قابل جمع شدن می توانند مقدار هوای بلعیده شده را در کودک کاهش دهند.
به یاد داشته باشید
گاهی به هیچ روشی قادر به آرام کردن گریه کودک خود نیستید. آنچه در یک روز کودک را آرام می کند ممکن است در روز دیگری وی را خشمگین سازد. اگر اعصابتان بهم ریخت، بیاد داشته باشید:
• هیچ گاه کودک را بطور شدید تکان ندهید. اگر از گریه های کودک خود خسته شدید، کودک را به یک فرد بزرگسال قابل اعتماد دیگری بسپارید. اگر با کودک تنها هستید، او را در مکان امنی مانند اتاقش قرار دهید.
• شخص دیگری از کودک مراقبت کند تا شما استراحت کنید. گوش کردن به صدای گریه کودک به مدت طولانی استرس زاست لذا زمانی برای استراحت خود قرار دهید. از قبل زمانی را برای شخص دیگری که قرار است از کودک مراقبت کند، تعیین کنید و چند لحظه ای را برای خودتان وقت بگذارید.
درمان خانگی
چای بابونه:
بابونه ضد اسپاسم است (۱۹ ترکیبات مختلف ضد اسپاسم) و آرام بخش ( ۵ترکیب) که برای رفع گرفتگی روده کمک کرده و باعث آرامش می شود.
روش:
یک قاشق چای خوری بابونه در یک فنجان آب جوش بریزید۱۰-۱۵ دقیقه بماند سپس در یک بطری ریخته تا به دمای مناسب اتاق برسد سپس به کودک میدهیم یا مادر شیرده نیز می توانند از این چای بنوشید، مگر اینکه به این گیاه حساسیت داشته باشد.همچنین می توانید از چای کیسه ای بابونه استفاده کنید یک تا دو بار در روز توصیه می شود.
نعنا:
نعنا دارای خواص ضد اسپاسم است که برای کاهش اسپاسم روده در نوزادان به کسانی که این مشکل کولیک مواجه هستند مفید است.
روش:
یک قاشق چای خوری از نعناع خشک را در یک فنجان آب داغ بریزید. حدود ۱۰ – ۱۵ دقیقه بماند سپس زمانی که ولرم شد به کودک بدهید یا حتی مادران شیرده نیز میتوانند یک فنجان چای نعناع بنوشید تا زمانی که کودک بهبود یابد میشود از این چای استفاده کرد
آب:
آب یکی از ساده ترین روش برای آرام کردن نوزاد کولیکی است. حتی شنیدن صدای آب می تواند به آرام کردن کودک کمک کند.
روش:
لگنی را پر از آب کرده و در سینک قرار دهید و کودک را کنار آن نگه دارید حتی صدای آب که مانند آبشار می آید برای کودک مفید است یا قرار دادن بطری آب گرم داغ نباشد روی معده کودک برای تسکین و رهایی از درد مفید است.
بادرنجبویه:
مربوط به خانواده نعناع است ، به آرامش، خواب و از بین بردن درد گاز کمک میکند.
استفاده از داروهای گیاهی حتما با مشورت پزشک صورت گیرد.
حمام آب گرم نسخه ی عالی برای درمان کولیت روده
دوباره صحبت در مورد ایجاد فضایی مثل فضای رحم است ، کودکان وقتی در شکم مادر هستند اطرافشان پر از آب است بنابر این این احساس شادابی می دهد همچنین می توانید آب گرم را همراه با صدای ضبط شده رحم پخش کنید که مدتها کودک با آن زندگی کرده این کارباعث ارامش کودک می شود چون کودک مدت ها در شکم مادر بوده وتا با محیط پیرامون عادت کند زمان می برد بنابر این باید در کنارشان باشیم تابا محیط جدید آشنا شوند.
