کاربرد مکانیزاسیون در کشاورزی

​

 ​

کاربرد مکانیزاسیون در کشاورزیاولویت‌های بکارگیری روش‌های مکانیزه در تولید محصول با توجه به شرایط فنی، اقتصادی و اجتماعی هر جامعه مشخص می‌شود. عموما در کشورهای توسعه یافته کاربرد مکانیزاسیون برای کاهش هزینه‌هاست ولی در کشورهای در حال توسعه کاربرد آن برای افزایش تولید است.

به طور کلی اهداف و نمودهای کاربری مکانیزاسیون را می‌توان به شرح زیر بیان کرد. 

الف- افزایش تولید و بهره‌وری یکی از اهداف مکانیزاسیون، افزایش تولید و کسب سود بیشتر است. افزایش تولید با افزایش سطح زیر کشت و افزایش مقدار تولید در واحد سطح میسر می‌شود و مکانیزاسیون در پی اجرای هر دو روش است. یعنی از یک طرف با افزایش تعداد و ظرفیت ماشین‌ها و نیز احیای زمین‌های بایر، سنگلاخی و فقیر و حتی اعمال فناوری‌هایی همچون آبکشت باعث افزایش سطح زیر کشت می‌شود و همچنین با بهبود کیفیت کار ماشین‌ها و افزایش دقت آنها بر اساس نیاز گیاه و نیز بهبود سایر عوامل غیرماشینی مثل مسائل خاکشناسی، بهبود کیفیت آبیاری، اصلاح بذر و بهینه‌سازی عملیات، افزایش تولید در واحد سطح را باعث می‌شود. مثال‌های دیگر در این زمینه؛ تنظیم دقیق و اصولی فاصله بین بوته‌ها، سله‌شکنی مناسب و به موقع، تامین دقیق و به موقع مواد غذایی گیاه، پیشگیری و مبارزه اصولی و به موقع با آفات و امراض می‌باشد.البته مکانیزاسیون هم به معنای عام و هم به معنای خاص نقش موثری در سایر زمینه‌ها مانند تولید و تکثیر آبزیان، توسعه و بهبود عملکرد در تولید دام و طیور، صنایع تبدیلی و فناوری‌های نو در نگهداری و بالا رفتن ماندگاری مواد ایفا می‌کند.

ب- کاهش هزینه‌هامکانیزاسیون توانسته است که با کاهش نیروی کارگری و انجام به موقع عملیات، کاهش چشمگیری در هزینه‌ها و افزایش درآمد داشته باشد که بهره‌وری و ظرفیت بالای ماشین در رسیدن به این هدف نقش عمده‌ای داشته است. اگر چه امروزه بخش عمده هزینه‌ها، هزینه تامین ماشین‌ها است؛ ولی اگر همین  کار به صورت دستی و با نیروی انسانی صورت می‌گرفت، هزینه‌ها چندین برابر می‌شد. اصولا مکانیزاسیون دنبال آن است که مقداری افزایش در هزینه‌ها باعث افزایش مقدار بیشتری در درآمد شود و باید به خاطر داشت که بزرگترین عامل پذیرش اجتماعی یک ایده‌ی جدید و یا ماشین جدید مقدار هزینه آن و اثر آن بر درآمد است. این نکته را هم باید متذکر شد که اگر فرهنگ صحیح استفاده از ماشین اعمال نشود، این مهم (کاهش هزینه) دست نیافتنی است. تجربیات و تحقیقات در مناطق مختلف موید این واقعیت است. 

ج- انجام به موقع عملیات کشاورزیانجام به موقع عملیات کشاورزی با توجه به شرایط جوی بویژه در کاشت و نیز در برداشت محصول از ضررهای عمده‌ای جلوگیری می‌کند و این کار با استفاده از فناوری جدید مثلا افزایش ظرفیت ماشین‌ها و یا مرکب کردن آنها امکان‌پذیر است و مکانیزاسیون در تکاپوی انجام آن بوده است. امروزه این مساله در کشورهای پیشرفته به صورت جدی دنبال می‌شود و تحقیقات زیادی برای تعیین بهترین زمان انجام عملیات مختلف صورت می‌گیرد که بعد از تعیین این مرد، با بکارگیری فناوری‌های مختلف ماشینی درصدد انجام به موقع عملیات برای کسب بهترین عملکرد هستند. 

برای خواندن ادامه مطلب کاربرد مکانیزاسیون در کشاورزی کلیک کنید.

​

اهمیت کاشت و تولید گیاهان دارویی

​

 ​

برای نشان دادن اهمیت کشت و تولید گیاهان دارویی، کافی است درباره چند جنبه مهم کشت و تولید این گیاهان از قبیل: نوع گیاهی که کشت می گردد، میزان تولید محصول زیرکشت و اهمیت اقتصادی آن (اهمیت صادراتی و نیازهای صنایع دارویی به آن)، اثر عوامل زیست محیطی (و به طور کلی مکان مناسب کشت) بر کیفیت و کمیت مواد موثره هر گونه گیاه و …، توضیحات و مثالهایی ارائه شود.

نظر به اینکه با پیشرفتهای جدید علوم شیمی و داروسازی، مواد موثره لازم در معالجات پزشکی به صورت مصنوعات کارخانه ای عرضه می شوند، برخی فکر می کنند با عرضه مواد مصنوع مذکور، از اهمیت گیاهان دارویی کاسته شده و دیگر به کشت و تولید آنها نیازی نیست.

ولی، آمار سالهای اخیر نشان می دهد که این تصور چندان صحیح نبوده و با وجود عرضه مصنوعی مشابه مواد موثره گیاهان دارویی به مردم، نه تنها از میزان کشت و تولید این گیاهان (لااقل در سطح کشوره ای اروپا) کاسته نشده، بلکه تولید و مصرف آنها افزایش نیز یافته است.در حال حاضر، یک سوم داروهای مورد استفاده بشر را داروهای با منشا گیاهی تشکیل می دهند و این میزان مسلما رو به افزایش است.

نگاهی گذرا به آمار ثبت شده، این موضوع را بیشتر روشن می کند:بر اساس آمار سال 1994، فروش جهانی داروهای گیاهی بالغ بر 4/12 میلیارد دلار بوده است و در رابطه، اروپا با حجم فروش 5/6 میلیارد دلار مقام اول را دارا بوده و آسیای شرقی با 3/2 میلیارد دلار، ژاپن با 1/2 میلیارد دلار و آمریکای شمالی با 5/1 میلیارد دلار بیشترین سهم را داشته و پس از آلمان، فرانسه با حجم 6/1 میلیارد دلار و ایتالیا با حجم 600 میلیون دلار در رده های بعدی قرار دارند.

برای خواندن ادامه مطلب اهمیت کاشت و تولید گیاهان دارویی کلیک کنید.

​

راهنمای خرید ماشین آلات کشاورزی

​

 ​

انتخاب ماشین به مفهوم گزینش بر اساس عملکرد احتمالی ، برای مصرف کننده بالقوه آن می باشد . این عملکرد از مقایسه ماشین ها در مزرعه تعیین می گردد . عملکرد فنی ماشین ها ، تنها یکی از مواردی است که مورد ارزیابی واقع می شود و ممکن است مهمترین آن ها نیز نباشد . همچنین سوددهی ، سازگار بودن و استفاده پایدار از ماشین ، در عملکرد کلی آن نقش دارند.
انتخاب ماشین ، فعالیتی است که از طرف مصرف کننده انجام میشود . گزینش می بایست مطابق با شرایط ویژه کشاورزان و تحت کنترل و رضایت آنها انجام شود . انتخاب دستوری ماشین های کشاورزی که از بالا به پایین صادر شده است ، باید با امکان دست یابی تعاملی همه مصرف کنندگان ، جایگزین شود . انتخاب موفقیت آمیز ماشین ها ، به امکان دستیابی به اطلاعات معتبر و مرتبط با تمام ماشین های موجود ، بستگی دارد . در گذشته ، کشاورزان به ندرت به اطلاعات قابل استفاده مثل گزارش های آزمون ماشین ها ، دسترسی داشتند و محتوا و شکل اطلاعات ، برای جبران نیازهای آنها ناقص بود . روند انتقال اطلاعات به مصرف کنندگان ماشین ها می بایست اصلاح شود.
 
معمولا آزمودن ماشین ها دارای دو هدف اصلی : اول کمک به توسعه بخش صنعت ، با تولید ماشین ها و دوم کمک به بخش کشاورزی ، با توسعه مکانیزاسیون است . در عمل ، آزمون ها روی عدف اول یعنی عرضه کننده مداری بیشتر از مصرف کننده مداری متمرکز شده اند از این رو آن ها را فناوری مدار می نامند.
 
دستور العمل های نوین آزمون باید مورد تجدید نظر قرار گیرند . کشاورزان به گزارش اطلاعات مقایسه ای عملکرد سری کامل ماشین های موجود ، که در شرایط یکسان و مشابه آزمایش شده همراه با اصطلاحات گویا و جذاب ، نیاز دارند.
 
بسیاری از واحدهای آزمون ماشین ها ، تمایل به فعالیت بخش قابل توجهی از کارکنان و منابع مالی خود برای طراحی ، تحقیقات و ساخت ماشین ها دارند . این گونه فعالیت ها ، صرفه اقتصادی نداشته و می بایست به بخش خصوصی واگذار شوند . هدایت اعتبارات به سمت بهبود و اجرای آزمون های مصرف کننده مدار ، بهتر به نظر می رسد.

ارزیابی ماشین ها

 در ارزیابی ماشین های کشاورزی ، اطلاعات ، به عنوان مواد خام هستند . مصرف کنندگان به اطلاعات معتبر و مقایسه ای در مورد کیفیت ، عملکرد فنی ، هزینه ها ، سود کاربرپسندی ماشین و مقررات فنی و مالی در جهت کمک به استفاده پایدار از آنها ، نیاز دارند . دستور العمل ها برای گردآوری ، پردازش و تحویل اطلاعات مورد نیاز مصرف کننده به شکل قابل استفاده ، باید به طور استاندارد اصلاح شوند.
 

برنامه های جایگزین و تکمیلی

 قابلیت توسعه مکانیزاسیون کشاورزی ، تنها به انتخاب ماشین بستگی ندارد . هزینه های مکانیزاسیون می بایست از سودهای حاصله در سیستم کشاورزی پرداخت شوند . همیشه نمی توان اطمینان داشت که مکانیزاسیون سود بیشتر را تضمین کند ، ممکن است نیاز به برنامه های جایگزین یا تکمیلی برای ایجاد شرایط تولید مکانیزه پایدار ، باشد .

برای خواندن ادامه مطلب راهنمای خرید ماشین آلات کشاورزی کلیک کنید.

​

انواع ماشین های برداشت

​

 ​

برداشت: در آوردن محصول از زمین و یا درو کردن محصول را گویند، که نسبت به هر محصول روش برداشت متفاوت است، مثلاً برای یونجه، برداشت بصورت خرد کردن گیاه و یا گوجه فرنگی، دانه ، دانه جیدن و یا برای ذرت دانه ای ، فقط خوشه ها برداشت می گردد.

ماشینهای محصولات استراتژیک مانند علوفه ای ( یونجه یا شبدر) ذرت ، غلات ( جو ، گندم ، ذرت شیرین ، چاودار ، جودوسر…) سیب زمینی، چغندرقند ، پنبه و نیشکر را بطور اجمال مورد بررسی قرار می دهیم.

برداشت علوفه

کلمه علوفه بمعنی اعم، محصولاتی چون سورگم ،ارزن، تیموتی، جودوسر، علف مراتع و حتی گندم و جو را شامل می شود اما منظور از کاربرد ، علوفه در این مقاله گیاهان خانواده بقولات ( لگومینوز) یعنی یونجه و شبدر ، اسپرس و بالاخص یونجه می باشد.

یونجه در ایران از شمال تا جنوب کشت می شود ، در منطقه ساوجبلاغ معمولاً 5 چین درسال و گاهی تا 9 چین می رسد و در ایر ان بیشتر بصورت بسته های مکعبی یاآزاد ببازار می آید ولی در سایر ممالک به شکل بسته های سیلوئی تر، سیلوئی خشک و کسانتره نیز در می آیند. 

روشهای برداشت یونجه : 

یونجه تازه درو شده دارای رطوبت 70 تا 85 درصد بوده که برای انبار کردن می بایست به رطوبت 20 تا 25 درصد رساند که برای تقلیل رطوبت ممکن است علوفه را در مزرعه بطور طبیعی برای مدت چند ساعت تا چند روز، بسته به گرمی هوا و شرایط جوی و یا از گرمکن ها و خشک کردن مصنوعی استفاده کرد.

هریک از روشهای برداشت یونجة، با اتلاف کمی و کیفی همراه است، 5 تا 15 درصد ماده خشک در زیر خشک کردن طبیعی در مزرعه در اثر فعالیت آنزیمها از بین می رود، خرد شدن و ریختن برگها موجب کاهش کیفیت محصول شده ( چون درصد پروتئین برگ ها بیش از ساقه است)،70 درصد از پروتئین گیاه و 90 درصد کاروتن ( ویتامین) دربرگها جمع شده است لذا تابش طولانی آفتاب، شبنم و باران باعث اتلاف موادغذایی گیاه شده. 

در مناطق مرطوب و بارانی ، بهترین روش برداشت آن است که فاصله زمانی بین درو تا جمع آوری از مزرعه را کوتاه نمود، آزمایشات نشان داده که روش خشک کردن علوفه بصورت آزاد درمزرعه 32 درصد افت و خشک کردن در انبار 26 درصد و با روش سیلو کردن 14 درصد افت پروتئین به کل پروتئین محصول را بهمره داشته است. 

اولین وسیله برداشت علوفه همان داس بوده است که در برداشت غلات از حدود 5000 سال پیش استفاده می شده و هنوز در خیلی از نقاط ایران و جهان سوم استفاده می شود قداره یا شامیله تکمیل شده داس است که عملکردی بیشتر و خستگی جسمی کمتر بهمراه دارد یک کارگر با یک داس معمولی حدود 250 مترمربع که عبارتی برای یک هکتار 40 نفر با شامیله 1000 مترمربع در روز برداشت می نماید (برای 1 هکتار 100 نفر نیاز است).

ماشینهای دروگری که با نیروی دام کار می کردند در سال 1800 میلادی اختراع شد که اولین نمونه آن صفحه مدوری بود که داس روی آن نصب می گردید و سپس دروگرهائی بااصول قیچی با حرکت رفت و برگشتی تیغه ها ساخته و تکمیل گردید.

برای خواندن ادامه مطلب انواع ماشین های برداشت کلیک کنید.

​

معایب کشت بدون خاکورزی

​

 ​

* یک روش کشت دقیق‌تر است و نیاز به یادگیری و انجام مهارت‌های جدید دارد که قابل مقایسه با مهارت‌های کشت سنتی نیست.

* کشت با No-tillage یک متدولوژی بسیار مهم در کشاورزی در طول یک قرن گذشته است، خرد شدن بقایای گیاهی براساس شیب زمین، تأثیر منفی رطوبت به هنگام استفاده از   No-tillage ودر این مقاله به ضررهای No-tillage می‌پردازیم:

 1-خطرپذیری و شکست در برداشت محصول:

زمانی که یک No-tillage نامناسب به کار گرفته شود و یا کنترل علف‌های هرز و آفات به خوبی انجام نگردد، احتمال کاهش محصول نسبت به خاک‌ورزی سنتی وجود دادرد. اما هنگامی که ابزار مناسب و کنترل علف‌های هرز و آفات به خوبی انجام گیرد چنین ریسکی برطرف می‌شود.

2-نیاز به تراکتورهای قوی‌تر:

اگر چه به طور کلی مصرف انرژی در حد قابل توجهی کاهش می‌یابد، اما به دلیل اینکه تمامی عملیات در یک نوبت انجام می‌گیرد به تراکتورهای بزرگ‌تری نیاز است.

3- نیاز به ماشین‌های جدید:

با توجه به اینکه No-tillage یک فناوری نسبتاً جدید است، لذا با ادوات جدیدی خریداری و یا به اجاره گرفته شوند.

4- معضل آفات و بیماری‌های جدید:

رخ ندادن دگرگونی فیزیکی شدید و حفظ بقایای گیاهی موجب بروز برخی آفات و بیماری‌ها می‌شود و باعث تغییر رفتار سایر آفات می‌گردد، اما به نوبه خود، در رفتار شکارچیان آن آفات نیز تغییر رفتار بوجود می‌آید. در حال حاضر هیچ‌گونه مشکلی از این نوع گزارش نشده است.

برای خواندن ادامه مطلب معایب کشت بدون خاکورزی کلیک کنید.

​

ماشین آلات کشاورزی مربوط به خاکورزی ( گاوآهن ها)

​

 ​

چهار هدف اصلی در خاک ورزی:

1.مخلوط کردن بقایای گیاهی و حاصلخیزی خاک و غیره
2. آماده سازی بستر بذر
3.کنترل علف های هرز
4.حفظ منابع آبی و خاکی

خاک ورزی را با توجه به مقدار مخلوط شدن و زیر و رو شدن خاک در زمان عملیات تقسیم بندی می کنند . خاک ورزی اولیه معمولا خاک سطحی و اغلب بقایای گیاهی را برگردان می کند . خاک ورزی اولیه اغلب اولین عملیات پس از برداشت محصول می باشد. ماشین آلات خاک ورزی ثانویه مقدار کمی از خاک و بقایای مانده از گیاهان را با خاک مخلوط و دفن می کنند. بنا به دلایل خوب و منطقی بسیاری ما در زمین های زراعی کشت می کنیم در حالیکه از طرفی ممکن است اثرات منفی نیز داشته باشد . اگر سطح خاک خالی و دارای پوشش نباشد یک عامل بسیار خوب برای فرسایش توسط باد و آب است فرسایش یک مسئله مهم است زیرا ما خاک حاصلخیز سطحی که تشکیل شده از مواد آلی و مغذی است را از دست می دهیم و این باعث کاهش حاصلخیزی و باروری خاک میگردد. روش های مدیریتی جهت کنترل فرسایش میتواند کار آمد باشد. در یک سیستم مدیریتی جدید از خاک ورزی سبک و ناچیز و همچنین باقی گذاشتن بقایای گیاهی در سطح خاک استفاده می شود. در سال های اخیر اکثر کشاورزان از این راه و روش استفاده می کنند به این روش بدون خاک ورزی ، سیستم مدیریتی باقی مانده های گیاهی ، حفظ خاک و خاک ورزی و …. می گویند .

گاوآهن های برگردان دار:

این نوع گاوآهن ها در اروپا استفاده می شده و از آنجا به سایر نقاط جهان منتقل شده است این نوع گاوآهن ها 90 تا 95 درصد بقایای گیاهی را در هر سری عملیات دفن می کنند و تنها 5 تا 10 درصد از بقایا و خاک سطحی زیر و رو نمی گردد.

گاوآهن های دیسکی:

این نوع گاوآهن ها در سر تا سر آمریکا مورد استفاده قرار می گیرد و 80 تا 90 درصد بقایای گیاهی را برگردان می کند و تنها 10 تا 20 درصد بقایا در سطح خاک باقی می ماند.

برای خواندن ادامه مطلب ماشین آلات کشاورزی مربوط به خاکورزی ( گاوآهن ها) کلیک کنید.

​

انواع روشهای خاک ورزی و اهداف آنها

​

 ​

بعضی از اهداف کلی خاک ورزی عبارتند از :

1.بهسازی ساختمان خاک

اصولاً ساختمان دانه دانه خاک که موجب نفوذ سریع آب و حفظ و نگهداری صحیح آن، افزایش گنجایش هوا و تسهیل تهویه خاک و تقلیل مقاومت آن در مقابل ریشه دوانی شود مورد نظر است. از طرف دیگر یک بستر مطلوب برای بذر معمولاً بر وجود ذرات کوچکتر و نرمتر خاک در مجاورت بذر ها دلالت می کند. اما باید توجه داشت که امکان بهسازی ساختمان خاک از طریق عملیات خاکورزی، تنها در شرایط کاملاً مطلوب رطوبت خاک انجام پذیر است.در غیر این صورت اثر خاک ورزی بر ساختمان خاک اغلب زیان آور خواهد بود تا سودمند. چنانچه در هنگام عملیات خاک ورزی، خاک بیش از حد رطوبت داشته باشد، خاک فشرده شده و در صورتی که خاک بیش از حد خشک باشد، خاک پودر می شود.

2. حفظ و نگهداری رطوبت

چنانچه خاک ورزی بر اساس روشهای تأیید شده حفاظت خاک انجام گیرد.، می تواند در کاهش آبدوی سطحی مؤثر واقع شود. بدین ترتیب عملیات خاک ورزی باعث بهتر شدن نفوذ آب در خاک می شود. و ممکن است میزان آب ذخیره شده در خاک را دو برابر نماید. سطح ناهموار به وجود آمده پس از خاکورزی می تواند از طریق کاهش آبدوی سطحی و به حداقل رساندن سله بستن سطح خاک موجب افزایش نفوذ آب در خاک گردد. همچنین با پوششی از بقایای گیاهی که سطح خاک را در مورد اصابت قطرات باران محافظت می کند می توان نتایج حاصله را افزایش داد.

3. تهویه خاک

جریان هوا معمولاً در خاک هاییی که دارای ساختمان خوب هستند رضایت بخش می باشد. خاک هایی که به شدت فشرده می باشد، با از دست دادن آب خود در فصل خشک ترک می خورند. این ترک های عمیق تنها تا اندازه ای باعث بهبود جریان هوا می گردند.

4.نفوذ پذیری خاک

استفاده از تراکتور های چرخ دار و ادوات سنگن در زراعت های آبی موجب فشرده شدن خاک گاهی اوقات تا عمق 50 سانتیمتری می شود و بدین ترتیب اثر بدی در نفوذ آب می گذارد.این موضوع همراه با تقلیل در رشد ریشه بوده و باعث کندی رشد گیاه می گردد. به منظور بهتر شدن نفوذ آب در خاک، لایه های فشرده شده باید از بین بروند. این کار با استفاده از وسایلی که لایه های فشرده شده را خرد می کنند حاصل می شود. معمولاً عمق 30 سانتیمتری کافی است اما چنانچه برداشت محصول در زمان مرطوب بودن خاک انجام گرفته باشد، این عملیات تا عمق 50 سانتیمتری یا بیشتر مورد لزوم است.

5. ریشه دوانی

خاک ورزی معمولاً بر روی یک دهم از خاکی که ریشه اکثر محصولات در آن گسترش پیدا می کند، مؤثر است. بنابراین تنها به میزان محدودی در نفوذ ریشه در خاک تأثیر می گذارد.حتی استفاده از زیرشکن (ساب سویلر) نیز به طور کامل نمی تواند در نفوذ بیشتر ریشه به اعماق تأثیر زیادی داشته باشد.تأمین مقدار زیادی از مواد غذایی و آب در لایه های زیرین خاک بیش از عملیات خاک ورزی باعث نفوذ ریشه به اعماق خاک خواهد شد مگر اینکه یک لایه سخت عمقی تشکیل شده باشد. بنابراین شکستن این لایه سخت به وسیله شخم زدن و استفاده از زیر شکن، معمولاً برای بهتر شدن نفوذ ریشه در خاک ضروری می باشد.

برای خواندن ادامه مطلب انواع روشهای خاک ورزی و اهداف آنها کلیک کنید.

​

کیوانو یا خربزه شاخدار (Kiwano)

​

 ​

نام علمی:

Cucumis metuliferus

تیره:

Cucurbitaceae

خربزه شاخ دار یا کیوانو یکی از گیاهان رونده و یک ساله از خانواده کدوئیان است. میوه این گیاه به دلیل شاخی شکل یا خار دار بودن به این نام، نام گذاری شده است. میوه های رسیده پوستی به رنگ نارنجی مایل به زرد و گوشتی به رنگ سبز، ژله ای شکل و ترش مزه دارند. بافت میوه این گیاه مشابه خیار می باشد.

خربزه شاخ دار یا شاخی شکل بومی آفریقا است و امروزه در کشور های دیگری نظیر کالیفرنیا، میسی سیپی، شیلی، استرالیا و نیوزیلند نیز کشت می شود.

این میوه ها از گذشته به عنوان منبع غذایی مردم آفریقا به شمار می آید و حاوی مواد مغذی بسیاری است.

گیاهشناسی

خربزه شاخ دار گیاهی یکساله و رونده بوده که دارای شاخه های بالارونده می باشد. بخش های رویشی گیاه زبر و دارای کرک های پراکنده می باشد. ساقه ها بیش از 3 متر طول داشته و از یک ساقه زیرزمینی چوبی خارج می شوند.

برگ ها پهن، تخم مرغی – قلبی شکل، به ابعاد 90 × 100 میلی متر، فاقد لوب یا پنجه ای شکل و دارای 3 تا 5 لوب هستند. رگبرگ های سطح زیرین برگ دارای تعداد زیادی کرک های زبر و حاشیه برگ دارای دندانه هایی کوچک می باشند. این برگ ها دارای دمبرگ هایی به طول بیش از 100 میلی متر هستند.

این گیاه یک پایه بوده و گل های نر و ماده به صورت جدا از هم و روی یک گیاه تشکیل می شوند. گل های نر به صورت منفرد، بدون دمگل یا دارای دمگل های کوتاه، به رنگ زرد روشن یا مایل به سبز بوده و جام گل در آنها حدود 5 تا 10 میلیمتر نیز طول دارد. گل های ماده به صورت منفرد و دارای دمگل های طویلی به طول 20 تا 60 میلی متر و دارای تخمدانی به طول 20 سانتیمتر هستند. این گل ها به رنگ سبز کمرنگ و دارای خار های گوشتی متعدد و کوچک به رنگ سبز تیره بوده و جام گل نیز در آنها به رنگ زرد و به طول 8 تا 15 میلی متر می باشد.

میوه ها بیضوی – استوانه ای، کمی سه گوش، به طول 60 تا 150 میلیمتر و عرض 30 تا 60 میلیمتر (میوه های رسیده)، در ابتدا به رنگ خاکستری مایل به سبز و در صورت رسیدن به رنگ زرد تا قرمز مایل به نارنجی، فاقد خطوط طولی هستند. این میوه ها دارای خارهای پراکنده و کمی زبر، گوشتی و به ابعاد 10 × 2-5 میلیمتر می باشند. هر میوه دارای تعداد زیادی بذر می باشد.

بذرها پهن، بیضی شکل و به طول 6 تا 9 میلی متر هستند که توسط بافتی ژله ای و به رنگ سبز روشن یا سبز زمردی احاطه شده اند.

برای خواندن ادامه مطلب کیوانو یا خربزه شاخدار (Kiwano) کلیک کنید.

​

چریمویا (Cherimoya)، میوه ای شیرین با بافت خامه ای

​

 ​

نام علمی:

Annona cherimola

تیره:

Annonaceae

گیاهشناسی

“آنونا چریمولا” که به آن “چریمویا” نیز گفته می شود گیاهی است با میوه های خوراکی و از خانواده ی آنوناسه که بومی دره های رشته کوه های آند از پرو، اکوادور و کلمبیا می باشد. اما به صورت تجاری در استرالیا، آمریکای جنوبی، آسیا، اسپانیا، ایتالیا و کالیفرنیا نیز کشت می شود.چریمویا درخت یا درختچه ای چوبی، سریع الرشد با شاخه های انبوه است. این گیاه اغلب همیشه سبز می باشد اما کمی خزان پذیری نیز در برخی از شاخه ها و برگ های آن دیده می شود. ارتفاع این درخت به 5 تا 9 متر می رسد. شاخه های بالغ، شاداب و چوبی بوده و شاخه های جوان و شاخه های کوچک انتهایی به صورت نرم، حصیری، نازک، کوتاه و با کرک های زنگاری رنگ دیده می شوند.برگ ها چرمی، به طول 5 تا 25 سانتیمتر و عرض 3 تا 10 سانتیمتر، بیضی شکل، در انتهای نوک تیز و نزدیک به دمبرگ به صورت گرد می باشند. کرک های جوان پوشیده از کرک های نرم، کوچک، درهم و زنگاری شکل است. زمانی که برگ ها بالغ می شوند، این کرک ها فقط بر روی رگبرگ های بخش زیرین برگ ها دیده می شوند. سطح رویی برگ فاقد کرک و به رنگ سبز متوسط و کمرنگ با رگبرگ هایی کمرنگ تر می باشند اما سطح پشتی یا زیرین برگ ها به رنگ سبز مایل به خاکستری کمرنگ، مخملی با رگبرگ هایی برآمده به رنگ سبز کمرنگ مشاهده می شوند. سطح زیرین برگ های جدید نسبتاً سفید رنگ به نظر می رسد. این برگ ها منفرد، با آرایش متناوب و دو ردیفه می باشند. برگ ها با دمبرگی به طول 6 تا 10 میلیمتر و دارای کرک های انبوه به ساقه متصل می شوند. گل ها به رنگ سبز بسیار کمرنگ، گوشتی، به طول 3 سانتیمتر با عطری همانند میوه و قوی هستند. هر گل دارای سه عدد گلبرگ بیرونی به رنگ مایل به سبز، گوشتی و کشیده و نیز سه عدد گلبرگ کوچکتر و درونیبه رنگ مایل به صورتی با کرک های درهم و کوچک به رنگ زرد یا قهوه ای می باشند. نقطه هایی به رنگ ارغوانی و نیز تعدادی پرچم بر روی گلبرگ های درونی وجود دارد. این گل ها بر روی شاخه ها به صورت متقابل با برگ ها، منفرد یا به صورت گروه های دو یا سه تایی ظاهر می شوند. هر گل به وسیله ی دمگلی پوشیده از کرک های زنگاری رنگ و به طول حدود 8 تا 12 میلیمتر به شاخه متصل می شود. جوانه های گل نیز در ابتدا دارای 15 تا 18 میلیمتر طول و 5 تا 8 میلیمتر نیز عرض می باشند. گل های این گیاهان هرمافرودیت بوده و دارای سیستم خودناسازگاری می باشند در نتیجه خودگرده افشانی در آنها صورت نمی گیرد. مکانیسم خودناسازگاری آنها به این صورت است که اندام های چنسی نر زودتر از اندام های جنسی ماده می رسند و آماده ی تلقیح می شوند. بنابراین برای گرده افشانی نیاز به حشرات گرده افشان مانند زنبورهای عسل می باشد. با استفاده از گرده افشانی دستی نیز می توان اقدام به تولید میوه های مطلوب در باغ نمود. برای این منظور، گرده ها در زمان رسیدن جمع آوری شده و در کیسه های مخصوصی نگهداری می شوند. در زمان مناسب (رسیدن و آماده ی تلقیح شدن مادگی) گرده ها بر روی گل ها افشانده می شوند.  میوه ها مخروطی یا قلبی شکل، به طول 10 تا 20 سانتیمتر و قطر 5 سانتیمتر و به رنگ سبز پررنگ مشاهده می شوند. پوست میوه به صورت فلس های روی هم رفته یا زگیل های برآمده دیده می شود. این میوه ها زمان رسیدن به رنگ قهوه ای تبدیل می شوند و سطح آنها نیز شکاف می خورد. میانگین وزن هر میوه حدود 150 تا 500 گرم می باشد اما در برخی موارد نیز میوه هایی به وزن 2.7 کیلوگرم یا بیشتر نیز گزارش شده است. گوشت میوه های رسیده به رنگ سفید مایل به کرم و حاوی تعدادی بذر سخن، غیرخوراکی، به رنگ قهوه ای یا سیاه، لوبیایی شکل و براق به طول حدود یک تا دو سانتیمتر و عرض 0.5 تا 1 سانتیمتر می باشد.   گل ها از اواخر زمستان تا اوایل تابستان تشکیل می شوند و میوه ها نیز به دنبال آنها از اکتبر تا “می” می رسند.

برای خواندن ادامه مطلب چریمویا (Cherimoya)، میوه ای شیرین با بافت خامه ای کلیک کنید.

​

سالاک یا میوه پوست ماری (Salak)

​

 ​

نام علمی:

Salacca zalacca

تیره:

Arecaceae

درخت سالاک، پوستی همانند فلس و قهوه‌ای رنگ شبیه پوست مار دارد و به همین دلیل مردم محلی آنجا آن را میوه مار یا میوه پوست مار نیز می‌نامند.میوه سالاک شبیه انجیری بزرگ است و پوست آن سفت و خشک و مانند فلس می‌ماند. میوه نرسیده سالاک ترش مزه است اما رسیده آن طعمی شیرین و مزه ای مانند آناناس دارد.

سالاک (Salak) میوه ای استوایی با ظاهری عجیب و غریب است که پوست فلس مانند و قهوه ای رنگ آن شبیه پوست مار است و به همین دلیل مردم محلی آنرا میوه مار یا میوه پوست مار نیز می نامند.

گیاهشناسی

نخل میوه مار بالتیک تا 2 متر رشد می کند و می تواند برای 50 سال یا بیشتر محصول تولید کند. برگها به صورت منقار ، به طول 7 سانتیمتر ، در قسمت فوقانی به رنگ سبز براق ، در پایین به مایل به سفید است. خارها در دمبرگها و در قاعده برگها رشد می کنند. تنه درخت نخل نیز خاردار است و دارای صفحات پوسته پوسته است.

گلها ماده و نر ، به رنگ قهوه ای هستند ، در دسته های ضخیم جمع شده و نزدیک پایه زمین روی تنه شکل گرفته اند. میوه ها هستند گلابیشکل یا بیضی شکل ، به صورت گوه ای شکل در پایه ، به صورت خوشه ای روی درخت خرما رشد می کند. قطر میوه – تا 4 سانتی متر ، وزن از 50 تا 100 گرم. میوه ها با پوستی قهوه ای غیر معمول با خارهای کوچک پوشیده می شوند ، شبیه فلس های مار

تفاله میوه آن بژ است ، از یک یا چند قسمت تشکیل شده است که محکم به یکدیگر متصل شده اند. در داخل هر بخش از پالپ 1-3 استخوان بزرگ بیضی شکل قهوه ای وجود دارد. میوه های مار طراوت ، شبیه به اناناس با موز، که عطر و طعم سبک و رایحه مغز را تکمیل می کند. میوه های نارس به دلیل داشتن تانن زیاد از نظر طعم بسیار قابض هستند.

برای خواندن ادامه مطلب سالاک یا میوه پوست ماری (Salak) کلیک کنید.

​