همه چیز درباره گیاه بابونه رومی

​

 ​

نام علمی:

Anthemis nobelis L. var. flora plena

تیره:

Asteraceae

بابونه رومی از مدتها پیش به عنوان یک گیاه دارویی همواره مورد توجه مردم بوده است . از قرن پتنزدهم این گیاه در مرکز اروپا به منظور استفاده در صنایع داروسازی و بهداشتی و آرایشی مورد توجه قرار گرفت . کشت بابونه رومی از قرن شانزدهم در کشور آلمان آغاز شد .

در اکثر فارماکوپه های معتبر از گلهای بابونه رومی به عنوان دارو یاد شده است . از مواد موثره گلهای این گیاه برای هضم غذا و مراقبت و نگهداری مو و پوست استفاده می شود . از دم کرده این گلها به عنوان معرق و ماده ای که سبب تسکین دردهای شدید می شود استفاده می گردد .

از اسانس بابونه رومی به مقیاس فراوانی در صنایع بهداشتی و آرایشی استفاده می شود . بابونه رومی در بعضی کشورها به عنوان گیاهی زینتی کشت می شود .

این گیاه در سطوح وسیعی در کشورهای بلژیک ، هلند ، انگلیس ، فرانسه و ایتالیا کشت می شود .

گیاهشناسی

بابونه رومی گیاهی علفی و چند ساله است . این گیاه مدیترانه ای است و منشا آن پرتغال ، فرانسه و الجزایر گزارش شده است . بابونه رومی به صورت خودرو مشاهده نشده و معمولا” کشت می شود .

از قسمت فوقانی ریزوم انشعابهای ریشه ای فراوانی خارج می شود . ساقه این گیاه ساده یا منشعب به طول 20 تا 40 سانتی متر و کم و بیش کرکدار است . برگها به رنگ سبز روشن و در طول ساقه به طور متناوب قرار می گیرند . برگها دارای بریدگیهای عمیق و کم و بیش نخی شکل می باشند . گلها به رنگ سفید به قطر یک تا سه سانتی متر و در نواحی فوقانی ساقه های اصلی و فرعی تشکیل می گردند . میوه فندقه و رنگ آن نقره ای تیره است .

گلدهی از اواخر بهار (خرداد) آغاز می شود و تا اواخر تابستان (اواخر مرداد) ادامه می یابد . تمام قسمتهای گل حاوی اسانس است که در حفره های خاصی ترشح و ذخیره می گردد .

گلهای خشک دارای 6/0 تا 5/1 درصد و پیکر رویشی محتوی 2/0 تا 4/0 درصد اسانس می باشند . اسانس گلها از کیفیت بسیار مطلوبی برخوردار است .

اسانس استخراج شده از گل تازه به رنگ سبز روشن است . پس از گذشت چند روز به رنگ سبز یا زرد مایل به قهوه ای تبدیل می شود . اسانس استخراج شده از گلهای خشک به رنگ زرد مایل به قهوه ای است .

اسانس بابونه رومی دارای بوی تند و تند مزه است . مهمترین مواد تشکیل دهنده اسانس عبارتند از : مواد الکلی مختلف ، ((اسید آنجلیک)) ، ((استربوتیل اسید آنجلیک)) ، ((استر بوتیل اسید ایزوبوتیریک)) ، ((اسیدمتاکریلیک)) و استر آن ، ((آنتمول)) و ((کامازولن)) . از مواد دیگر گل بابونه رومی می توان از ((مواد تلخ)) ، ((کولین)) ، ((اپی نین)) ، ((اینوزیتول)) ، ((گورستین)) و ترکیبات قندی نام دارد .

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.

​

همه چیز درباره گیاه گل قاصد

​

 ​

نام علمی:

Taraxacum officinalis

تیره:

ASTERACEAE

از گل قاصد مدتهاست به عنوان یک گیاه دارویی استفاده می شود . در برخی کشورها از برگهای تازه این گیاه سالادهای مخصوص تهیه می شود . تاراگزاکوم از کلمه لاتین ((تاراگزیس)) به معنای التهاب چشم مشتق شده و نشان می دهد که برای معالجه ناراحتیهای چشم از این گیاه استفاده می شده است .

در تعدادی از فارماکوپه ها از ریشه ، برگ و پیکر رویشی گل قاصد به عنوان دارو یاد شده و خواص درمانی آن مورد بررسی قرار گرفته است . از مواد موثره این گیاه برای معالجه رسوبات صفراوی و برخی ناراحتی های کبدی استفاده می شود . از این گیاه همچنین به عنوان مدر و مسکن استفاده می کنند .

گل قاصد در بعضی کشورهای غربی در سطوح کم کشت می شود .

گیاهشناسی

گل قاصد گیاهی علفی و چند ساله است . منشا این گیاه مناطق اروپا – آسیا گزارش شده و در مرکز ، شرق و جنوب اروپا گسترش دارد .

ریشه گل قاصد دوکی شکل و مستقیم است . طول ریشه 20 سانتی متر و ضخامت آن 1 تا 3 سانتی متر می باشد . ریشه تازه ، نرم و قسمت خارجی آن ممکن است قهوه ای روشن ، قرمز کم رنگ یا قهوه ای تیره باشد . در حالی که قسمت داخلی ریشه سفید یا خاکستری رنگ است . ریشه انشعابهای ترد و شکننده متعددی دارد . برگها نیزه ای شکل ، طویل به طول 15 تا 25 سانتی متر و پهنای آن 4 تا 5 سانتی متر است . حاشیه برگها کنگره دار است . برگها فاقد دمبرگ و مستقیما” به ساقه متصل می باشند . گلها در انتهای ساقه های اصلی و فرعی پدیدار می شوند . گلچه ها زردرنگ هستند . اولین گلها اوایل بهار (فروردین) ظاهر می شوند و گلدهی معمولا” تا اوایل پاییز (مهر) ادامه می یابد . میوه فندقه است . وزن هزاردانه 42/0 تا 52/0 گرم است . به قسمت فوقانی دانه پاپوسهای بسیار ظریف و سبکی متصل است که به محض رسیدن از گیاه و به اطراف پراکنده می شوند .

برگهای گل قاصد حاوی مقادیر فراوان ویتامینهای آ ، ب و ث است . ریشه حاوی ترکیبات تری ترپن (مانند تاراکساسترول) و مواد تلخ مانند ((لاکتوکاپیکرین)) است که بر اثر تجزیه به ترکیبات ((لاکتوسین)) که مسکن می باشد تبدیل می شود . ریشه همچنین حاوی ترکیباتی نظیر ساپونین و تانن است . تمام پیکر گیاه غنی از عنصر پتاسیم است .

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.

​

همه چیز درباره گیاه پنیرک موریتانی

​

 ​

نام علمی:

MALVA SYLVESTRIS SUBSP. MAURITIANA

تیره:

MALVACEAE

گیاهشناسی

پنیرک موریتانی گیاهی علفی و چندساله است. منشأ این گیاه شمال آفریقا گزارش شده و در این منطقه به طور وسیعی می روید. ریشه گیاه سفید رنگ، مخروطی شکل و طول آن بین 20 تا 30 سانتیمتر است. ریشه انشعاب های کمی دارد. در مناطق خشک طول ریشه به 150 تا 200 سانتیمتر هم می رسد. ساقه مستقیم، استوانه ای، منشعب و کم و بیش چوبی است. ارتفاع ساقه متفاوت است و به شرایط اقلیمی محل رویش گیاه بستگی دارد و به 150 تا 200 سانتیمتر می رسد. برگ ها متناوب، تخم مرغی یا به شکل نیم دایره و دارای بریدگی می باشد. بریدگی برگ ها به 3 تا 7 عدد می رسد. گل های پنیرک موریتانی به رنگ بنفش تیره تا قرمز روشن است و از زاویه بین برگ ها و ساقه منشعب می شوند. گل ها از اواسط خرداد به تدریج باز و تا قبل از سرما روی گیاه مشاهده می شوند. اندام های گل (گلبرگ ها، کاسبرگ ها و پرچم ها) مضربی از پنج می باشند. میوه مسطح و دارای 9 تا 11 قسمت است. برگ ها و گل های پنیرک موریتانی دارای ترکیبات متفاوت و ارزشمندی است که همواره مورد استفاده قرار می گیرند. مهمترین این مواد را ترکیبات موسیلاژی تشکیل می دهند. مقدار ترکیبات موسیلاژی در گل ها 8 تا 10 درصد و در برگ ها 6 تا 8 درصد است. ترکیبات قندی، گالاکتوز، آرابینوز، گلوکز و رامنوز نیز در گل های این گیاه وجود دارد.گل ها نیز حاوی مواد رنگی متعلق به گروه آنتوسیانین ها است که مهمترین آنها را مالویدین و گلیکوزید مالوین تشکیل می دهند. مواد تلخ نیز از دیگر ترکیبات موجود در پنیرک موریتانی است.

خواص دارویی و کاربردها

پنیرک موریتانی از گیاهان دارویی ارزشمندی است که گل ها و برگ های آن خاصیت دارویی دارند. از مواد مؤثره این گیاه برای مداوای بیماری های تنفسی مربوط به نای و نایژه ها استفاده می شود. این مواد همچنین ضد سرفه و معالجه کننده التهاب مجاری فوقانی تنفسی و استعمال خارجی آنها نرم کننده است. از مواد و ترکیبات رنگی گل ها نیز در صنایع غذایی به عنوان مواد رنگ کننده استفاده می شود. شهد گل های این گیاه عسل دهنده است. پنیرک موریتانی در برخی کشورهای اروپایی در سطوح مختلفی کشت می شود. 

شرایط اکولوژیکی

پنیرک موریتانی در طول رویش به درجه حرارت مناسب و نور زیاد نیاز دارد. این گیاه را نباید در مناطق بادخیز کشت کرد.خاک هایی با بافت متوسط و غنی از مواد و عناصر غذایی، خاک های مناسبی برای کشت این گیاه است. گیاهان در طول رویش به مقادیر زیادی آب نیاز دارند. بطوریکه عملکرد محصول رابطه مستقیم با مقدار آبیاری و میزان عناصر و مواد غذایی خاک دارد.این گیاه بهتر است با غلات یا با گیاهان وجینی به تناوب کشت شود. تکرار کشت این گیاه در یک زمین پس از سه سال امکان پذیر است.

آفات و بیماریها

قارچ عامل بیماری زنگ از بیماری هایی است که در تمام مراحل رویش، گیاهان را تهدید می کند. استفاده از بذرهای سالم نقش عمده ای در کنترل این بیماری دارد. برای مبارزه با این بیماری می توان از محلول 0.4 درصد زینب یا محلول 0.2 درصد دیتان به صورت محلول پاشی استفاده کرد. پنیرک موریتانی به قارچ یاد شده بسیار حساس است. در صورت ابتلاء گیاهان به این قارچ صدمه ها و خسارت های سنگینی به محصول وارد می شود. چون مبارزه با بیماری زنگ هزینه های زیادی را در بر دارد، معمولاً این گیاه در بسیاری از کشورهای اروپایی به صورت محصولی یکساله کشت می شود.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.

​

همه چیز درباره گیاه پیرتر (گل حشره کش)

​

 ​

نام علمی:

Tanacetum cinerariaefolium

تیره:

Asteraceae

کاشت و تولید پیرتر در جریان جنگ جهانی اول به منظور حفاظت سربازان علیه شپش ، ساس ، کنه و دیگر حشرات موذی و همین طور به عنوان ماده ای که باعث نابودی پشه مالاریا می شد مورد توجه قرار گرفت . ژاپن اوایل جنگ جهانی دوم (سال 1933) 12500 تن گل پیرتر تولید کرد .

اوایل سال 1940 با کشف و ساخت حشره کشهای شیمیایی (مانند د.د.ت و اچ . سی. اچ) کشت و تولید پیرتر به نحو چشمگیری کاهش یافت .

از اواخر سال 1960 کاربرد و استفاده از سمومی که ماده موثره آنها را ترکیبات هیدرو کربنی کلردار تشکیل می داد ممنوع اعلام شد . از این رو کاشت پیرتر مجددا” مورد توجه قرار گرفت و به دلیل اهمیت این گیاه توجه گیاه شناسان و بیولوژیستها بیش از پیش به آن جلب شد . گل پیرتر حاوی مواد موثره حشره کش است . این گلها آسیاب شده و به صورت پودر در می آیند و از آن برای نابود کردن حشرات استفاده می شود . در حال حاضر ماده موثره پیرترین به صورت پودر ، مایع و یا به شکل اسپری فرآوری به بازار عرضه می شود .

ماده موثره این گیاه تاثیر بسیار کمی بر پستانداران دارد (مقدار کشنده 1500 میلی گرم بر هر کیلوگرم وزن بدن) . در بدن انسان انباشته نمی شود ، از این رو برای انسان و حیوانات خونگرم سمی و مضر نیست به همین جهت از گیاه پیرتر برای مبارزه و کنترل حشراتی که باعث آلودگی مواد غذایی می شوند و سلامتی عمومی را به خطر می اندازند می توان استفاده کرد . اخیرا” برای مبارزه با آفات خانگی از ماده موثره این گیاه (پیرترین) استفاده می شود .

پیرترین در طیفی وسیع سبب مرگ گونه های مختلف حشرات می شود . ابتدا بر سیستم عصبی حشرات اثر گذاشته باعث تشنجهای عضلانی آنها می شود ، سپس در آنها رخوت و سستی و سرانجام مرگ را به همراه می آورد . به طوری که ، حشرات به هیچ وجه تاب مقاومت در مقابل پیرترین را ندارند . به منظور افزایش تاثیر ((پیرترین)) از بعضی مواد به عنوان مکمل استفاده می شود . ((سزامین)) یکی از مکملهاست . این ماده به تنهایی خاصیت حشره کشی ندارد ولی اگر با ((پیرترین)) ترکیب شود تاثیر آن را بیشتر و مدت زمان تاثیر را نیز طولانی تر می کند . به لحاظ تاثیر قوی ((پیرترین)) بر حشرات و نداشتن تاثیر سوء و مضر بر انسان ، مواد غذایی و محیط زیست ، همه ساله بر متقاضیان این گیاه اضافه می شود . تولید سالانه گل خشک پیرتر 22000 تن می باشد که از این مقدار 14000 تن (بیش از 60 درصد کل تولید) در کشور کنیا و بقیه در کشورهای تانزانیا ، مرکز و جنوب آمریکا ، ژاپن ، یوگوسلاوی و هندوستان تولید می شود .

گیاهشناسی

پیرتر گیاهی علفی و چندساله است . این گیاه 10 تا 15 سال عمر می کند و منشا آن سواحل دریای دالمات یوگسلاوی و شبه جزیره بالکان گزارش شده است . این گیاه در ارتفاع 500 تا 2000 متری از سطح دریا در نواحی کوهستانی و صخره ای (در نواحی شیب دار کوهها) و همچنین مناطق بیابانی (با ضخامت کم خاک) دارای آب و هوای گرم می روید .

تا کنون 300 گونه متعلق به جنس کریزانتوم شناخته شده است که تعداد کمی از آنها ارزش اقتصادی دارند . مهمترین گونه های متعلق به این جنس عبارتند از : سینه راریافولیوم ، کوکسی نیوم (با روزیوم هم نام است) و مارشالکی که واژه پیرتر به آنها اطلاق می شود .

ریشه پیرتر دارای ریزومی کوتاه است و ضخامت آن بین 5/0 تا 2 سانتی متر می باشد . از این رو ریزوم ریشه های متعددی به طول 15 تا 20 سانتی متر ، استوانه ای شکل و به رنگ قهوه ای تیره منشعب می شوند . ریشه پیرتر سطحی و افشان است . از قسمت فوقانی ریزوم ، ساقه های متعددی به ارتفاع 30 تا 50 سانتی متر ، خارج می شود . ساقه شیاردار ، پنج تا شش ضلعی و پوشیده از کرکهای ظریف و خاکستری رنگ است . برگها بریدگی دار (هر برگ دو تا سه بریدگی دارد) و به صورت متناوب نسبت به یکدیگر روی ساقه قرار می گیرند . گلها در انتهای ساقه های اصلی و فرعی پدیدار می شوند . هر بوته معمولا” 100 تا 200 گل تولید می کند که در شرایط اقلیمی مناسب از نظر خاک ، آبیاری ، درجه حرارت و نور تعداد آنها به بیش از 400 گل نیز می رسد . قطر گلهای کاملا” باز شده بین 5/2 تا 5 سانتی متر است . گلچه های زبانه ای سفید و گلچه های لوله ای زرد رنگ می باشند . گیاه یک پایه است . بذر پنج وجهی ، به طول 3 تا 5 میلی متر و به ضخامت 1 تا 5/1 میلی متر و در ناحیه طولی آن شیارهایی وجود دارد . در سطح بذر همچنین کرکهای بسیار ظریفی مشاهده می شود . وزن هزار دانه 1 تا ½ گرم است .

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.

​

همه چیز درباره گیاه توتون

​

 ​

نام علمی:

.Nicotiana tabacum L

تیره:

Solanaceae

سرخپوستان آمریکا برای سمی کردن نیزه های خود علیه دشمن از عصاره توتون استفاده می کردند. برای اولین بار بومیان کشور کوبا برگهای این گیاه را به اشکال مختلف در می آورده و آتش می زدند و دود حاصل از آن را وارد دهان و ریه خود می کردند.

در قرن پانزدهم میلادی شخصی به نام ((نیکوت)) مقداری توتون و بذر این گیاه را از پایتخت پرتغال به فرانسه آورده و به ملکه فرانسه هدیه نمود. چون این گیاه مورد علاقه ملکه قرار گرفت نام این گیاه به پاس خدمات نیکوت ، نیکوتیانا و آلکالوئید آن ((نیکوتین)) نامگذاری شد.

از توتون در تهیه سیگار و سیگار برگ استفاده می شود. این گیاه همچنین برای استفاده در چپق ، پیپ و غلیان کاربرد دارد. اگرچه مصرف این گیاه به هر شکل برای جسم و روح انسان زیان آور است، ولی در اکثر نقاط جهان برای تولید دخانیات کشت می شود.

نیکوتین و سایر آلکالوئیدهای توتون در تهیه آفت کش ها ، قارچ کش های طبیعی ، اسید سیتریک ، ویتامین ب6 و نیاسین کاربرد دارند. در صنایع داروسازی از مواد موثره این گیاه داروهای مسکن و ارام بخش و همچنین داروهایی برای ترک سیگار تهیه می شود.

از توتون به عنوان یک منبع غذایی بالقوه می توان نام برد. تقریبا تمام اسیدهای آمینه شناخته شده ، در توتون وجود دارند و پروتوئین آن ارزش غذایی ویژه ای دارد.

توتون همه ساله در سطوح وسیعی در کشورهای آمریکا ، چین ، هند ، برزیل و ژاپن کشت می شود.

گیاهشناسی

توتون بوته ای استوار ، علفی و یک ساله است . منشا توتون آمریکای مرکزی گزارش شده است . تعدادی از محققان معتقدند نیکوتینا تاباکوم دورگی است که از آمیزش گونه سیلوستریس وتومنتوزا و یا از آمیزش گونه سیلوستریس باتومنتوزیفورمیس به وجود آمده است.

ریشه اصلی توتون مستقیم است و انشعابهای کم و بیش فراوانی دارد. طول ریشه متفاوت است و به شرایط اقلیمی محل رویش بستگی داشته و بین 50 تا 60 سانتی متر می باشد. طول ریشه در مناطق خشک به 200 سانتی متر هم می رسد . ساقه توتون مستقیم و در اوایل رویش سبز رنگ و کم و بیش نرم و پوشیده از کرک است . با گذشت سن گیاه (اواخر دوره رویشی) ساقه چوبی و محکم می شود . ارتفاع ساقه نیز متفاوت و بین 70 تا 250 متر است . قطر ساقه از قسمت پایین به طرف بالا به تدریج کاهش می یابد.

برگهای توتون نسبتاٌ بزرگ و دارای کناره های صاف است . شکل برگها نیز متفاوت است و از خصوصیات گونه ای محسوب می شود . برگها فاقد دمبرگند و به اشکال مختلف قلبی شکل ، تخم مرغی شکل ، نیزه ای شکل ، خمیده (وسط برگ انحنا دارد) و یا صاف دیده می شوند . برگها به صورت متناوب نسبت به یکدیگر روی ساقه قرار می گیرند . اندازه برگها نیز در گونه ها و ارقام مختلف متفاوت است . طول برگ 50 تا 60 سانتی متر و عرض آن به 20 تا 30 سانتی متر می رسد . تعداد برگهای هر بوته در گونه ها و ارقام مختلف نیز متفاوت و بین 20 تا 50 عدد است . وسعت برگ توتون نیز متغیر و بین 800 تا 1200 سانتی متر مربع است و سطح آن پوشیده از کرکها و سلولهای حاوی اسانس و یا بعضاٌ حاوی شیره خاصی است که ماده چسبناکی از خود ترشح می کنند . برگهایی که روی ساقه اصلی (برگهای اصلی) قرار دارند در مقایسه با برگهای تعبیه شده بر روی ساقه های فرعی (برگهای فرعی) از کیفیت مناسب تری برخوردارند.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.

​

همه چیز درباره گیاه پنیرک

​

 ​

نام علمی:

. Malva sylvestris L

تیره:

Malvaceae

پنیرک از گیاهان دارویی ارزشمندی است که از گل ها و برگ های آن در بسیاری از فارماکوپه های معتبر به عنوان دارو یاد شده و خواص درمانی آن مورد بررسی قرار گرفته است. از مواد موثره این گیاه برای معالجه سرفه و همچنین به عنوان خلط آور استفاده می شود. از این مواد همچنین برای درمان زخمهای معده و ناراحتیهای گوارشی استفاده می شود.

این گیاه در سطوح مختلفی در بعضی از کشورها کشت می شود.

گیاهشناسی

پنیرک گیاهی یک ساله، دو ساله و یا به ندرت چند ساله است. منشاء این گیاه آسیای میانه گزارش شده و تقریباٌ در تمام نقاط جهان می روید.

ریشه پنیرک کم و بیش منشعب ، مخروطی شکل ، مستقیم و ضخامت آن 5/1 تا 5/2 سانتی متر است. ارتفاع این گیاه متفاوت است و به شرایط اقلیمی محل رویش بستگی دارد و بین 50 تا 100 سانتی متر می باشد. قسمت پایین ساقه (پای ساقه) کم و بیش چوبی است. برگها بر روی ساقه به طور متناوب قرار دارند. دمبرگ و پهنک این گیاه کرکدار است. گلها صورتی رنگ است که از زاویه بین برگها و ساقه ظاهر می شوند. کاسبرگها رگه دار و بنفش رنگ هستند. میوه پنیرک مسطح و ده قسمتی است. بذر پنیرک لوبیایی شکل و قهوه ای رنگ است.

در اواخر بهار (خرداد) اولین گلها پدیدار می شوند و گلدهی تا اواخر تابستان (شهریور) ادامه می یابد.

گلها و برگهای این گیاه حاوی ((مواد موسیلاژی)) ، ((مواد تلخ)) و ((گلیکوزیدمالوین)) و مواد رنگی ((آنتوسیانین)) است.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.

​

همه چیز درباره گیاه گل ختمی (ختمی بری)

نام علمی:

Althaea rosea L. var.nigra Hort

تیره:

Malvaceae

گل ختمی از قرن شانزدهم در اروپا به عنوان گیاهی زینتی و دارویی کشت می شده است. از آن جا که گلهای این گیاه رنگهای متفاوتی دارد، در حال حاضر در باغها و پارکهای بعضی کشورها به عنوان گیاهی زینتی کشت می شود.

در تعدادی از فارماکوپه ها از گلهای همراه با کاسبرگ یا بدون کاسبرگ ختمی به عنوان دارو یاد شده و خواص درمانی آن مورد تاکید قرار گرفته است. از گلهای این گیاه در صنایع داروسازی برخی کشورها داروهایی برای درمان بیماریهای ریوی و تنفسی و همچنین برای معالجه گلو درد تهیه می شود. در استعمال خارجی از آن به صورت ضماد استفاده می شود.

برای رنگ کردن مواد غذایی ، نوشیدنیها ، شیرینی جات از مواد رنگی گل ختمی استفاده می شود.

گل ختمی در سطوح وسیعی در کشورهای بلژیک ، فرانسه ، شبه جزیره بالکان ، روسیه و مجارستان کشت می شود.

گیاهشناسی

گل ختمی بوته ای استوار ، یک ساله ، دو ساله است. تاکنون بوته ها و واریته های متعددی از این گیاه شناسایی شده اند. عده ای از محققان منشا این گیاه را نواحی مدیترانه می دانند در حالی که عده ای دیگر آسیا را موطن اصلی گل ختمی گزارش کرده اند.

خصوصیات مرفولوژیکی این گیاه در شرایط مختلف اقلیمی متفاوت است.

گیاهان یک ساله گل ختمی از دوره رویشی نسبتا طولانی برخوردارند. چنانچه این گیاهان با تاخیر کشت شوند ، معمولا به ساقه نمی روند ولی برگهای طوقه ای فراوانی تولید می کنند. اگر گل ختمی در اوایل بهار کشت شود، اواخر بهار (خرداد) گیاه به ساقه می رود.

گل ختمی دارای ریشه ای راست، طویل و مخروطی شکل است. این ریشه انشعابهای فراوانی دارد. در گیاهان چند ساله در سال اول رویش برگهای طوقه ای تشکیل می شود و گیاهان از سال دوم به ساقه می روند. ارتفاع این گیاه با توجه به شرایط اقلیمی مختلف مانند زمان کاشت، نوع خاک و وضعیت آب و هوای محل کاشت متفاوت و بین 100 تا 300 سانتی متر است. برگها سبز رنگ و دارای سه تا هفت لوب دندانه دار است. برگهای پایینی با برگهای قسمت بالای ساقه تفاوت دارند. به طوری که برگهای پایینی ساقه درشت تر و بریدگیهای کم و بیش عمیق دارند (تقریبا پنجه ای شکل هستند) ولی برگهای قسمت فوقانی کوچکتر و قلبی شکلند. سطح فوقانی و تحتانی برگها از کرکهای فراوانی پوشیده شده است.

گلها بزرگ و حاوی تعداد زیادی گلبرگ سیاهرنگ به قطر هفت تا هشت سانتی متر است. اولین گلها در اواخر بهار و اوایل تابستان (خرداد-تیر) ظاهر می شود و گلدهی تا اواخر شهریور ادامه می یابد. میوه مسطح و چند لایه ای است که در اطراف آن بریدگی و شیارهای خاصی وجود دارد. داخل میوه چند دانه لوبیایی شکل به رنگ قهوه ای وجود دارد. وزن هزاردانه 8 تا 12 گرم است.

گلها حاوی مواد رنگی متعلق به گروه آنتوسیانین هاست و شامل ((آلته این)) ، ((دلفینین)) و ((مالویدین)) است. مواد موسیلاژی ، کربوهیدراتها و رزینهای مختلف از مواد دیگر تشکیل دهنده گل هستند. مواد رنگی این گیاه در محیط اسیدی به رنگ قرمز و در محیط بازی سبز رنگ هستند.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید

همه چیز درباره گیاه ختمی دارویی

​

 ​

نام علمی:

Althaea officinalis L

تیره:

Malvaceae

مردم برخی کشورها از مدتها پیش خواص درمانی ختمی دارویی را می شناختند و از آن برای درمان بعضی بیماریها استفاده می کردند. ختمی دارویی در تعدادی از فارماکوپه های معتبر به عنوان گیاه دارویی معرفی شده و خواص درمانی آن مورد تاکید قرار گرفته است. برگها و ریشه ختمی دارویی خاصیت دارویی دارند و از دم کرده آنها به عنوان ضد سرفه ، خلط آور و نرم کننده مجاری تنفسی استفاده می شود. موسیلاژ موجود در برگها و ریشه این گیاه سوزش غشاء مخاطی را تسکین و التهاب را کاهش می دهد. از گلها و پیکر رویشی ختمی دارویی به ندرت استفاده می شود.

مردم بعضی سرزمینها از دم کرده گلهای این گیاه برای رفع ورم ملتحمه چشم استفاده می کنند.

از مواد موثره این گیاه در صنایع دارویی، داروهای مختلفی به اشکال شربت، قطره و قرص برای مداوای بیماریهای مربوط به نای و نایژه و همچنین تسکین سرفه های ناشی از ناهنجاریهای ریه تهیه می شود.

ختمی دارویی در سطوح مختلفی در بعضی از کشورها کشت می شود.

گیاهشناسی

ختمی دارویی گیاهی علفی و چند ساله است. منشا اصلی این گیاه منطقه مدیترانه گزارش شده است و در مناطقی که خاک از رطوبت کافی برخوردار باشد می روید. این گیاه در اروپا، آسیا و شمال آفریقا گسترش دارد.

از ریزوم، ریشه ای ساده و یا کم و بیش منشعب به طول 10 تا 30 سانتی متر و به ضخامت دو تا سه سانتی متر خارج می شود. رنگ قسمت خارجی ریشه قهوه ای تیره و لایه داخلی آن سفید رنگ است. ساقه استوانه ای شکل و ارتفاع آن 80 تا 120 سانتی متر است. پای ساقه معمولا چوبی است. برگها سه تا پنج لبی به قطر 5 تا 10 سانتی متر و رنگ آن سبز تیره است. برگها به طور متناوب روی ساقه قرار می گیرند. برگهای قسمت فوقانی ساقه کم و بیش تخم مرغی شکل است، ولی برگهای پایینی ساقه قلبی شکل هستند. حاشیه برگها دندانه دارند. سطح برگها از کرکهای انبوه و فراوانی پوشیده شده است. گلها کوچک و به رنگ سفید یا صورتی کم رنگ و گاهی در سطح گلبرگها لکه های زرشکی یا ارغوانی مشاهده می شود. گلها از زاویه برگها و به صورت مجتمع و از اوایل تابستان (تیر) ظاهر می شوند و گلدهی تا اواخر تابستان (شهریور) ادامه می یابد. گلها برای مدت نسبتا طولانی روی گیاه مشاهده می شوند.

میوه این گیاه قهوه ای رنگ ، مدور، مسطح و چند لایه ای است و چینهایی در اطراف آن وجود دارد. وزن هزاردانه 2/2 تا 2/3 گرم است.

ریشه ختمی دارویی حاوی مواد موسیلاژی (پلی ساکارید) به مقدار 33 درصد، نشاسته(33 درصد) ، ترکیبات قندی (10 درصد) ، پکتین (10 درصد) ، آسپاراژین (دو درصد) و مقدار کمی روغن است.

مواد موثره عمده برگها و گلهای این گیاه را ترکیبات موسیلاژی (5 تا 10 درصد) و مقادیر کمی اسانس (20/0 درصد) تشکیل می دهد.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.

​

همه چیز درباره گیاه خرگوشک (گل ماهور)

​

 ​

نام علمی:

.Verbascum phlomoides L

تیره:

Scrophulariaceae

مردم برخی سرزمینها از خرگوشک به عنوان ماده ای ضد سرفه استفاده می کرده اند. در اکثر فارماکوپه های معتبر از گلهای این گیاه به عنوان دارو یاد شده است گاهی برگهای این گیاه نیز مورد استفاده قرار می گیرد. مواد موثره موجود در گلهای خرگوشک خلط آور و ضد سرفه است و برای مداوای برخی ناراحتیهای ریوی مانند برونشیت و سیاه سرفه استفاده می شود.

گلهای خرگوشک عسل دهنده است و سبب افزایش کیفیت عسل نیز می شود.

این گیاه در سطوح وسیعی در کشورهای آلمان ، روسیه ، لهستان و مجارستان کشت می شود.

گیاهشناسی

خرگوشک بوته ای استوار ، یک ساله یا دو ساله است. گونه های متعلق به جنس ورباسکوم گیاهانی همه جایی هستند و در آسیا ، شمال آفریقا، شمال آمریکا و اروپا و در مناطق وسیعی می رویند. نه تنها گلهای ورباسکوم فلوموئیدس ، بلکه گلهای گونه های دیگری مانند ورباسکوم تاپوسوس و ورباسکوم تاپسی فورم خاصیت دارویی داشته و همواره مورد استفاده قرار می گیرند.

ریشه گیاه ضخیم و مخروطی شکل است و انشعابهای کمی دارد. ساقه این گیاه ضخیم و مستقیم است. ارتفاع ساقه به شرایط اقلیمی محل رویش گیاه بستگی دارد و بین 60 تا 200 سانتی متر است. ساقه گیاه زاویه دار ( معمولا 5 ضلعی ) می باشد و در مرحله گلدهی محکم و کم و بیش چوبی می گردد.

در گیاهان دو ساله ، در سال اول رویش فقط برگهای طوقه ای تشکیل می شود. این برگها دندانه دار ، کشیده و کم و بیش بیضی شکلند و طول آنها به 40 سانتی متر می رسد. گیاه در سال دوم رویش به ساقه می رود. برگها به طور متناوب بر روی ساقه قرار می گیرند.

برگهای قسمت فوقانی ساقه ، دمبرگ کوتاهی دارند. درحالی که برگهای ناحیه تحتانی دمبرگ طویلی به طول 25 تا 35 سانتی متر دارند. سطح برگها ناصاف و دارای شیارهای فراوانی است. در قسمت تحتانی برگ ، رگبرگهای اصلی و فرعی کاملا مشخص می باشند. طرفین رگبرگها پوشیده از کرکهای ستاره ای شکل است.

طول ساقه های گل دهنده متفاوت و بین 30 تا 80 سانتی متر است. این ساقه ها ممکن است ساده و بدون انشعاب باشند ، و یا گاهی نواحی تحتانی ساقه های گل دهنده منشعب می شوند و ساقه های متعددی به وجود می آید.

گلها به صورت خوشه ای بر روی ساقه های گلدهنده پدیدار می شوند. در هر نقطه روی این ساقه یک و گاهی سه تا پنج گل ظاهر می شوند. رنگ گلها زرد و روشن قسمت خارجی آن کرکدار و لایه داخلی آن صاف است. گلها از اوایل خرداد ماه پدیدار می شوند و گلدهی تا شهریور ادامه می یابد.

میوه از نوع کپسول و محتوی دانه های ریز متعددی است. پس از رسیدن میوه و باز شدن آنها بذرها به اطراف ریزش می کنند. بذرها به رنگ قرمز تیره و وزن هزاردانه 08/0 تا 8/0 گرم است.

مواد موثره گلها را مواد موسیلاژی (3درصد) ترکیبات قندی (10 تا 11 درصد) ، ساپونین (4/7 درصد) ، کاتنوئید (بتاکاروتن و کروکسین) و فلاونوئیدها (هسپریدین ، ورباسکوزید) تشکیل می دهند.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.

​

همه چیز درباره گیاه گل انگشتانه ارغوانی

​

 ​

نام علمی:

.Digitalis purpurea L

تیره:

Scrophulariaceae

مردم انگلیس از اوایل قرن دهم از گل انگشتانه ارغوانی به عنوان یک گیاه دارویی ارزشمند استفاده می کرده اند. در حال حاضر در اکثر فارماکوپه ها از برگهای گل انگشتانه ارغوانی به عنوان دارو یاد شده و خواص آن مورد بررسی قرار گرفته است. مواد موثره برگهای این گیاه سبب تقویت عضلات قلب شده و برای مداوای بیماریهای مربوط به قلب و دستگاه گردش خون استفاده می شود.

در حال حاضر صنایع داروسازی برخی کشورهای غربی از مواد موثره این گیاه داروهایی به نام ایزولانید و کاردینوکسین تولید و به بازار دارویی عرضه می کنند.

این گیاه همه ساله در سطوح وسیعی در کشورهای هلند ، آلمان و لهستان کشت می شود.

گیاهشناسی

گل انگشتانه ارغوانی بوته ای است استوار ، دو ساله و به ندرت ممکن است سه تا چهارساله عمر کند. منشا این گیاه غرب اروپا گزارش شده و در جنگلها ، بیشه زارها و جادهای مرطوب می روید.

ریشه این گیاه مستقیم و طول آن 20 تا 30 سانتی متر است. در سال اول رویش برگهای طوقه ای تخم مرغی شکل تشکیل می شود. تعداد برگهای طوقه ای در گیاهان خودرو 15 تا 20، در حالی که در گیاهان اصلاح شده تعداد آنها به 60 تا 80 عدد می رسد. طول این برگها 50 سانتی متر و عرض آن 15 سانتی متر می باشد. رنگ برگها سبز تیره است ، سطح آنها ناصاف و دارای برجستگی و کم و بیش کرکدار است.

در سال دوم رویش ، گیاهان پس از گذراندن سرمای زمستان به ساقه می روند. ارتفاع ساقه متفائت و بین 100 تا 150 سانتی متر است. گلها در نواحی فوقانی ساقه ها تشکیل می شوند. گلها به شکل زنگوله و به رنگهای قرمز ، سفید یا ارغوانی هستند.  داخل گلها لکه های بنفش رنگی مشاهده می شود. برگهای پایینی دمبرگ کوتاهی دارند.

میوه از نوع کپسول است و داخل آن تعداد زیادی بذر تشکیل می شود. رنگ بذر قرمز تیره و وزن هزار دانه 05/0 تا 06/0 گرم است.

برگها حاوی ماده موثره از نوع گلیکوزیدهای استروئیدی مغذی قلب (3/0 تا 4/0 درصد) است. مهمترین آنها عبارتند از : “گلیکوزید و آب” ، “دیجتوکسین” ، “جیتوکسین” و “جیتالوکسین”. برگها همچنین حاوی مقادیر متفاوتی ساپونین به نامهای “دیجیتونین” ، “جیتونین” و  “تیجونین” می باشند.

بذرها سه الی هفت سال از قوه رویشی مناسبی برخوردارند که با گذشت زمان از کیفیت رویشی آنها کاسته می شود.

بذرها 25 تا 30 روز پس از کاشت سبز می شوند. رویش گیاهان در سال اول بسیار کند و بطئی است و تنها برگهای طوقه ای تشکیل می شود. در سال دوم از اوایل بهار رویش سریع گیاه آغاز و اولین گلها در اواخر بهار (خرداد) ظاهر می شوند و گلدهی تا اوایل تابستان (مرداد) ادامه می یابد. میوه ها از اواسط مرداد تشکیل و به تدریج کامل می شوند.

برای خواندن ادامه مطلب اینجا کلیک کنید.

​